Үөрэх тэрилтэлэригэр оҕолору аһатыыга туох бородууктаны тутталларын, төһөнү аһаталларын ким да билбэт. Манна автоматизированнай базаны оҥоруу туһунан компания үлэһиттэрин санаатын доруобуйа харыстабылын министиэристибэтин кылаабынай диетолога Ульяна Лебедева биһирээтэ.

Оҕо тугу аһыырыттан ыарыы төрүтүн, о.д.а. быһаарыахха сөп. IT үлэһиттэрэ дааннайы хомуйуу базатын оҥорууга тирэх баарын этэллэр. Дьокуускай куорат түөрт оскуолатын кытта кинилэр ыкса үлэлииллэр. Бырайыагы дьүүллэһиигэ  Михаил Николаев  оҕо оскуолаҕа аһылыгар баар кыһалҕа туһунан куорат дьаһалтатын кытта өссө хас да сыллааҕыта кэпсэппиттэрин санатта. «Россия доруобай куораттара» бырайыакка Дьокуускай кыттыбатын сэмэлээтэ. Кыһалҕаны туоратыыга күн бүгүҥнэ диэри чопчу уонна чуолкай быһаарыы ылыллыбатаҕын чиҥэтэн бэлиэтээтэ. Михаил Николаев дьүллэһии кэмигэр «Статус» компания доруобуйа харыстабылын министиэристибэтин кытта бырайыагы оҥороллоругар уонна боруобалыылларыгар сорудахтаата. «Статус» компания балаҕан ыйыгар диэри үлэтин түмүгүн билиһиннэриэхтээх.

Чурапчы улууһун Муҥудай нэһилиэгин «Чуораанчык» оҕо садын сэбиэдиссэйэ Наталья Попова оскуола иннинээҕи саастаах оҕолору саахымакка үөрэтэр кинигэни таһаартарар туруорсуулаах. Михаил Николаев оҕо сайдарыгар олугу уурар кинигэ бэчээттэниэ диэн эрэннэрдэ.

Тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын атыылыыр дьаарбаҥкаҕа майгыныыр бырайыагы Мэҥэ-Хаҥаластан кэтэх предприниматель Иван Кычкин киллэрдэ. М.Николаев бырайыак концепциятын кластер гына уларытан оҥорорго уонна государство-чааһынай дьон хардарыта дьайсыылаах үлэлэригэр тирэҕирэргэ эттэ уонна бырайыагы өйүүрүн биллэрдэ.