ЯСИА12+ СахаМедиа

Сюжеты

Главное Политика Экономика Общество Территория Инвестник Происшествия Культура Спорт Природа Жизнь Подробно Не факт

Похожие новости

29 мая 2014, 13:06

Арктика сылыгар: Тап-тап табыйан, тип-тип тибийэн...


Анаабырга ыытыллыбыт «Ойкумен кытылын үрүҥ түүннэрэ» республикатааҕы бастакы бырааһынньык дьаһалларыттан чуумнар күрэхтэрэ уонна таба сүүрдүүтэ элбэх киһини түмтэ.

Бырааһынньык буолуон эрэ иннинэ буурҕанан, силлиэнэн көрсүбүт халлаан улам намыраан барда. Таба сүүрдүүтэ ыытыллар улахан Эбэтигэр сиэр-туом алгыһын ылынан киирэппитин кытары биһигини муус килиэ, улаҕата көстүбэт киэҥ куйаар иилии кууста. Көс олохтоох норуот ураһаларын оһохторун буруота улуу Эбэҕэ ыраахтан көһүннэ. Сымнаҕас таба сылаас тыынын суохтаан, табаһыт дьиэ кэргэттэр наарталаах табанан айаннаан киирдилэр. Тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын, олохтоох омуктар декоративнай-прикладной искусстволарын оҥоһуктарын быыстапкалара тэрилиннэ.

Бүгүн манна «Боскуой дьукаа күрэҕэ» («Лучшее жилище моих предков») национальнай чуумнары көрүү буолла. Дьэ, манна кыттааччылар төрүт үгэстэрин, духуобунай сыаннастарын төһө илдьэ сылдьалларын көрдөрдүлэр. Дьүүллүүр сүбэ национальнай общиналар, аҕа ууһунан династиялар, дьиэ кэргэттэр, түөлбэлэр, үлэ коллективтара ыалдьыттары көрсүү сиэрин-туомун төһө тутуһалларын, ураһа ис уонна тас киэргэтиитин, ас минньигэһин, ураһа хаһаайыттарын национальнай таҥастарын учуоттаата. Манна сыһыаран эттэххэ, хотугу норуоттар көстүүмнэрэ ураты майгытынан, чаҕылхайынан уонна олоххо-дьаһахха кэтэргэ табыгастааҕынан аан дойду омуктарын ханнык баҕарар көстүүмнэрин кытары күрэстэһэр кыахтааҕын дьүүллүүр сүбэҕэ кыттыбыт РФ уонна СӨ үтүөлээх артыыһа Дмитрий Артемьев тоһоҕолоон бэлиэтээтэ.

Киирсиилээх күрэх түмүгүнэн I cтепеннээх диплом – Үрүҥ Хайа орто оскуолатыгар бастыҥ куукуна иһин (Анна Григорьева), II степеннээх – Сааскылаах орто оскуолатын коллективыгар, III степеннээх диплом «Сайдыы» түөлбэҕэ (сал. Валентина Черемкина) бэрилиннэ.

Табалар тиҥийэ сүүрэллэр

Анаабыр улууһугар таба сүүрдүүтүн бырааһынньыга, үгэс курдук, долганнар түөлбэлээн олорор Үрүҥ Хайа сэлиэнньэтигэр ыытыллара. Оттон быйылгы таба сүүрдүүтэ республика таһымнаах атын тэрээһиннэри кытары дьүөрэлэһэн, улуус киинигэр Сааскылаахха буолла. Онон үрүҥ хайалар кэккэ моһоллору көрсөн, Сааскылаахха биир күн хойутаан кэллилэр.

Кэмниэ кэнэҕэс үгүс киһи кэтэспит кэмэ тиийэн кэллэ, «таба сүүрдүүтэ саҕаланна» диэн ыҥырыы ыраахтан дуорааннанан иһилиннэ. Биһиги соһуйуохпут иһин, таба сүүрдүүтүгэр эр дьон эрэ буолбакка, эдэркээн кыргыттар, дьахталлар бэрт сымсатык киирсэллэр эбит. Быйылгы сүүрдүү тэрээһинэ далааһынынан эрэ буолбакка, кыайыылаахтар бириистэрэ ботуччутунан дьону-сэргэни улаханнык көҕүлээтэ.

Таба сүүрдүүтүгэр Илья Спиридонов аатынан муниципальнай тэрилтэттэн 30-тан тахса табаһыт кэлэн, бастакы өрөгөйдөөх миэстэ иһин күөн көрүстэ. Оттон бэтэрээн табаһыттар күрэхтэстилэр.

Кыайыылаахтар кимнээхтэрий?

- Эр дьоннорго 2 км. диэри хайыһарга туран табанан состорон сүүрдүүгэ (буксировка) – 2 №-дээх ыстаада табаһыта Анатолий Попов (бирииһэ – «Тошиба» телевизор);

- Оҕолорго 1 км. диэри уучах табанан сүүрдүүгэ – Тускул Туприн;

- Дьахталларга 1 км. диэри уучах табанан сүүрдүүгэ – Кэрэчээнэ Попова (27 операцияны оҥорор «BrotherXL- 3500» иистэнэр массыына);

- Эр дьоннорго 1 км. диэри уучах табанан сүүрдүүгэ 4 №-дээх ыстаада биригэдьиирэ Туприн В.А («Самсунг» телевизор);

- Бэтэрээннэргэ сыарҕалаах табанан 8 км. диэри сүүрдүүгэ – Туприн В.И. («Буран-640»),

- Дьахталларга 8 км. диэри сыарҕалаах табанан сүүрдүүгэ – 2 N-дээх чуум үлэһитэ Попова А.Н. («Стелс» квадрацикл);

- 35 сааһыгар диэри эдэр табаһыттар эстафеталарыгар – 7 №-дээх ыстаада табаһыта Кудряков В.Е. – (ноутбук).

photoByWidth&id=6228&width=1000

Күрэхтэһии бүтэһик түһүмэҕэ – саамай күүтүүлээх сыарҕалаах табанан 10 км. диэри тыҥааһыннаах сүүрдүү тиийэн кэллэ. Күрэхтэһээччилэр биэтэк иннигэр сэлэлии турунан кэбистилэр. Буолумуна даҕаны, күрэхтэһии сүрүн бирииһэ «Ямаха-викинг» ким сатабыллаах, сыыдам табалаах кыттааччыга тиксэрин көрөөччүлэр да, күрэхтэһээччилэр да өйдүүллэр. Күрэхтэһии кылаабынай судьуйата Неустроев А.В. биллэрээтин кытары табалар муҥ кыраайдарынан түһүнэн кэбистилэр. Хаар ыһылла түстэ да, сыарҕалаах табалар атаралыы көттүлэр. Балайда бириэмэ ааспытын кэнниттэн сытыы харахтаах эрэттэр «табалар иһэллэр» диэн хаһыылара биэтэккэ күүтэн турар дьону долгутта. Кыайыылааҕы илэ харахтарынан көрө охсоору дьон биэтэк таһыгар үмүөрүстэ...

Быйылгы таба сүүрдүүтүн кыайыылааҕа, 1 өрөгөйдөөх миэстэ хаһаайына, 4 №-дээх ыстаада биригэдиирэ В.А.Туприн улуус дьаһалтата туруорбут күрэхтэһии сүрүн бирииһин «Ямаха-викинг 540» ылыан ылла. 2-с миэстэлээх -- 1 N-дээх ыстаада биригэдиирэ В.Т Туприн «Самсунг» телевизорынан, 3 миэстэлээх – 2 №-дээх ыстаада табаһыта К.В. Попов экшн-камеранан наҕараадаланнылар.

Күрэхтэһии быыһыгар араас көр-нар тахсан, дьон-сэргэ настарыанньатын өссө көтөхтө. Маамыкта быраҕыытын кэмигэр телевизорга уста сылдьар оператор төбөтүгэр маамыктаны кыыратыылара көргөн-нарга кубулуйан ылла.

Табанан наартаалаах сүүрүү уонна хотугу многоборье кыайыылаахтарыгар спонсордар: «Анаабыр алмаастара» ААО – «Шихан» снегоходу, «Нижнеленскэй» ААО квадроциклы уо.д.а. сыаналаах бириистэри туруордулар.

Бырааһынньыкка мустубут табаһыттар Арктика сыла биллэриллибитигэр улахан эрэллэрин уураллар. Онуоха республикатааҕы фестиваль, табаһыттар слеттара таба иитэр улуустары соҕомолоото, кэскиллээх быһаарыныылары ылынарга көмөлөстө.

При частичном или полном использовании материалов гиперссылка на сайт ysia.ru обязательна.
Категория: Территория Просмотров: 3159 Источник: Газета "Саха Сирэ" Автор: Надежда Егорова Изображение: Ааптар түһэриитэ Подписаться на обновления

Комментарии

Вы не можете оставить комментарий, пока не войдете на сайт. Вход / Регистрация

Авторизация на сайте через социальные сети

ЯСИА, Якутия, Саха Сирэ