«Ирбэт тоҥ үс көрүҥнээх: быстыбат, бысталанар уонна арыыланар. Саха сиригэр ирбэт тоҥ быстыбат туруктаах. Чинчийиилэр Лаптевтар муораларыгар, Новосибирскай арыыларыгар, Өлүөнэ өрүс муораҕа түһэр сиригэр уонна Быков тумул арыытыгар ыытыллыбыттара», – диэтэ профессор Го Ивахана.

Япония учуонайа этэринэн, экосистиэмэ уларыйыыта ирбэт тоҥҥо сабыдыаллыыр. Кыһын ирбэт тоҥ сирэ тоҥор, сайын төннүбэт термокарст дьайыыта буолар. Ити көстүү Өлүөнэ эбэ хаҥас кытылыгар термокарстовай территорияларга көстөр. Дьокуускай аттынааҕы ирбэт тоҥ баай зонатыгар сир аннынааҕы муус дьапталҕата сылаастан ирэр уонна муус араҥата түһэр. Онон, термокарст дьайыыта саҕаланнаҕына, термокарст күөлэ үөскүүр. Кэм-кэрдии ааһан истэҕин аайы күөл кураанахтан сыыйа уолар.

Итини таһынан научнай лекцияҕа термокастр күөллэригэр метан уонна едома үөскээһинин, Японияҕа Фудзи хайатын чинчийии боппуруостара таарылыннылар.

Санатан эттэххэ, профессор Дьокуускайга ХИФУ естественнай наукаларын Институтун BEST Аан дойдутааҕы научнай-үөрэтэр киинин ыҥырыытынан кэлбитэ.