Бу күннэргэ улуус киинин хорук тымыра – массыына тоҕуоруһар уулуссата улуу Москва Арбатыгар майгынныыр. Араас өҥнөөх балаакка кырыы-кырыытынан. Ким ас атыылыыр, ким – таҥас, ким – иһит. Балаакка аайы күн уотугар сириличчи буспут саха эр бэртэрэ сибиинньэ этиттэн шашлык буһара сылдьаллар.

Сылаас күн буолан да, улуус киин болуоссата киэркэйэн да, киһи дууһата тохтуох, сынньаныах сирэ. Аттыбар сааһыра барбыт дьон айманаллар: “Наташа, кэл эн түс”, ”Таня, харчыгын биэрдиҥ дуо?”. Кэпсэтэн билбитим, бииргэ үөрэммиттэр көрсөһүүлэрин бэлиэтээн, “Суһал хаартыскаҕа” түһэ сылдьаллар эбит. Мария Захарова: “Биһиги М.К. Аммосов аатынан Хатырык орто оскуолатын 1975 сыллаахха бүтэрбиттэр бу көрсүһэ сылдьабыт. Биир кыыспыт – Наташа Винокурова БАМ-ҥа баран үлэлээн кэлбитэ. 15 буолан республика араас улуустарыттан көрүстүбүт. Верхоянскайтан, Черскэйтэн кытта бааллар”, -- диэн кэпсээтэ.

Кинилэри кытта кэпсэтээт, аны фонтаҥҥа сөтүөлээн булумахтана сылдьар уолчааҥҥа тиийэбин. Айсен Кириллин, 4-с кылаас үөрэнээччитэ, фонтан баарын аан бастаан бэҕэһээ көрөн соһуйбут.

“Дьэ, бэйи сарсын хайаан да кэлиэм!”, -- диэн соруктанан, бу бүгүн баҕатын хоту фонтан уутугар киирэн сөтүөлээн булумахтана сылдьар. “Наһаа үчүгэй фонтаны оҥорбуттар. Киһи ууттан тахсыан баҕарбат!” – дии-дии уолчаан куба оҥоһугу кууспаҕалыыр.

Дьоллоох оҕо сааһы хаартыскаҕа түһэрээт, мин табанан дьону хатыһылата сылдьар эдэр дьоҥҥо тиийэбин. Дьонум табаларын аттыгар түһэртэн кыккыраччы аккаастаннылар. “Дьөгүөрдээн Колесов оҕолоробут. Кинини Намҥа киһи барыта билэр. Бэйэбит табанан уонна понинан дьону хатааһылыыбыт. Дьокуускайга өрөбүллэргэ Ленин болуоссатыгар уонна пааркаҕа хатааһылыыбыт. Аҕабыт массыынатынан таһар. Табаларбытын үһүс сылын иитэбит. Лабыктатын уонна отун буллахха, киин сиргэ да төһө баҕарар иитиэххэ сөп”, -- дэһэллэр Дьөгүөрдээн оҕолоро.

Хаартыскаҕа түһэрээт, мин аны Олоҥхо дьиэтин көрөргө сананным. Аара суолтан киһи сөҕө-махтайа көрөр – дьэ баараҕай тутуу! Ааҥҥа биир дьахтар үөрэ көрүстэ: “Иккис этээскэ аас, онно Тэрис арчылыы олорор”. Кырдьык, Тэрис үлэтин үгэнэ эбит.

Ити курдук, уулуссаҕа биир-икки чаас тахсаары, бэрт үгүһү бэлиэтиэххэ сөп. Намҥа спортивнай олохтон биир күн тэйэ түһэн, дьон-сэргэ иллэҥ кэмин хайдах атаарарын кэтээн көрдүм.

Улахан культурнай тэрээһиннэр бүгүн, чэппиэр киэһэтиттэн, былааннаммыттар. Ол курдук, модельер Зинаида Понохова, норуот маастара Анна Зверева үлэлэрэ от ыйын 12 күнүгэр Олоҥхо дьиэтигэр буолуохтара.

Чэппиэр киэһэ поэт Илья Винокуров-Чаҕылҕан 100 сааһыгар аналлаах “Улуу Кыайыыны уһансыбыт “Хайыһар” диэн уус-уран самодеятельность кыттыылаахтарын кэнсиэрэ, баян доҕуһуолунан “Баяным алыптаах дорҕооно”, “Куба Куо” республикатааҕы кэрэ кыыргыттар күөн-күрэстэрэ буолуоҕа.