Ыам ыйын 15 күнүгэр Киин үлэһиттэрэ сабыс-саҥа дьиэҕэ көһөн киирдилэр. Стадухин уулуссатын 81/8 нүөмэрдээх саҥа дьиэтин үөрүүлээхтик аһыы сиэригэр-туомугар СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Алексей Дьячковскай, СӨ Судаарыстыбаннай Мунньаҕын (Ил Түмэн) Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Ольга Балабкина, СӨ доруобуйаҕа харыстабылын миниистирэ Александр Горохов, куорат Думатын депутата Николай Васильев уо.д.а. кытыннылар.

Алексей Дьячковскай киин куоракка маннык улахан уонна дьэрэкээн оҥоһуулаах дьиэ үлэҕэ киириитэ өрөспүүбүлүкэҕэ СПИД-ы сэрэтиигэ уонна бу ыарыыны утары охсуһууга улахан болҕомто уурулларын туоһулуур диэтэ, кэлэктиипкэ инники үлэлэригэр ситиһиилэри баҕаран туран, Киин кылаабынай бырааһыгар Анатолий Кожевниковка Саха сирин Ил Дарханыттан Махтал суругу туттарда.

Саҥа дьиэ малааһына, үгэс курдук, сахалыы алгыһынан саҕаланна.

Кылаабынай быраас Анатолий Кожевников ыҥырыллыбыт ыалдьыттары уонна балыыһа эмчиттэрин, бэтэрээннэри эскурсияҕа ыҥырда.

– Манна өрөспүүбүлүкэ олохтоохторо ВИЧ-инфекцияны, быар уонна искэн ыарыыларын быһаарар анализтары босхо туттарыахтара. Эмчиттэргэ уонна ыарыһахтарга табыгастаах усулуобуйа олохтонно. Сотору өрөспүүбүлүкэбитигэр кэлэр омук дьонугар туспа блок тутуллуоҕа. Кинилэр онно ирдэниллэр анализтары туттарыахтара. Билигин биологическай матырыйааллар доруобай дьон аналиһын кытары «көрсүспэттэрин» туһугар анализ туттарар бириэмэ хааччахтаах. Бириэмэни көдьүүстээхтик туһанар уонна хааччыйыы хаачыстыбатын тупсарар инниттэн лифт, тус-туспа кабинеттар үлэлиэхтэрэ, – диэн Анатолий Кожевников иһитиннэрдэ.

Куорат балыыһаларын сиригэр-уотугар ыраахтан дьэндэйэн көстөр дьиэ СӨ Доруобуйа харыстабылын министиэристибэтин көҕүлээһининэн, судаарыстыбаннай-чааһынай бииргэ үлэлээһининэн тутулунна. Манна поликлиника уонна клиническэй иммунология, ыарыыны быһаарар лабораториялар баар буолуохтара.

Төрдүс-бэһис мэндиэмэннэргэ аныгы эмтиир тэриллэринэн сэбилэммит лабораториялар үлэлиэхтэрэ. Күҥҥэ 150-ча киһи сылдьан, доруобуйатын көрдөрүнэр, ыарыыны быһаартарар, анализ туттарар уонна эмтэнэр кыахтаныаҕа.

Бу Киин ВИЧ-инфицированнай дьоҥҥо, ыарыһахтарга тустаах сүбэлэри-амалары биэрэр, ыарыыны быһаарар уонна эмтиир аналлаах. Ону таһынан, уодаһыннаах ыарыы өрө туруутун утары охсуһар дьаһаллары ыытар. Кэлэктиип сүрүн соругунан нэһилиэнньэ араас араҥата бу ыарыы туһунан билиитин үрдэтии буолар.

Күн бүгүҥҥэ диэри куорат кытыы сиригэр үлэлии-хамсыы олорбут эмтиир тэрилтэ билигин куораттааҕы клиническэй балыыһа сиригэр-уотугар олохсуйбута олус табыгастаах. Тоҕо диэтэххэ, манна куорат эмтиир тэритэлэрэ бары кэриэтэ бааллар, элбэх автобус тохтобула баар.

Манна сыһыаран эттэххэ, Саха сирин 27 оройуонугар 1 638 ВИЧ-инфицированнай киһи баара биллэр. Бу ыарыы тарҕаныытынан өрөспүүбүлүкэ Уһук Илиҥҥи уокурукка үһүс миэстэҕэ турар. Дьокуускайга СПИД-ы утары охсуһар киин саҥа дьиэлэниитэ, үлэлииргэ табыгастаах усулуобуйаланыыта бу көрдөрүүлэр тупсалларыгар тирэх буолуоҕар эрэли үөскэтэр.

Надежда ЕГОРОВА