Оройуон нэһилиэнньэлээх пуунна - 18. Онтон 13 тыа сирэ, оройуон суолталаах 2 куорат, 3 бөһүөлэк. Оройуон тайаан сытар сирэ 156,8 тыһ. га.

Географтар оройуон сирин-уотун икки айылҕа түөлбэтигэр араараллар. Приленское плато уонна Алданское нагорье. Бу икки түөлбэ кыраныыссата Алдан өрүс уҥа кытылынан барар, хотуну соҕурууттан араарар. Икки араас айылҕалаах сир араастаһар өттө үгүс. Приленскай плато томторо ойуурдаах, 850 миэтэрэни аһарбат үрдүктээх. Оттон Алдан нагорьята таас кутуулаах. Оройуон саамай үрдүкү туочуката – 2264 м

Климата уһун, тымныы кыһыннаах. Сылаас сайыннаах.

Температура аһара итийиитэ +36 Томмот куоракка, температура аһара тымныйыыта -60 эмиэ Томмокко бэлиэтэммитэ.

01.01.2013 сыллааҕы туругунан бастайааннай нэһилиэнньэ ахсаана 42 209 человек.

Алдан оройуона көмүһү хостооһунунан, көмүс саппаастааҕынан аатырар. Ойуур баайдааҕынан республикаҕа биллэр. Географическай балаһыанньатынан уонна экономикатынан тимир суол, массыына уонна салгын тырааныспарыгар табыгастаах усулуобуйалаах.

Тыа хаһаайыстыбатынан дьон дьарыктанар. Сүөһүнү, сибиинньэни, төрүт олохтоох дьон табаны, сылгыны иитиинэн, булдунан утумнаахтык дьарыктаналлар, оҕуруот аһын үүннэрэллэр.

Алдан оройуонугар республикатааҕы уонна оройуоннааҕы суолталаах заказниктар бааллар. Оннук Үөһээ Амматааҕы государственнай заказник Мундруучу, Улахан-тала, Гыным, Гонам, Джанда сирдэригэр, Суннагино – Силиглинскэй заказник бааллар. 

Оройуон өрүстэрэ түргэн сүүрүктээхтэринэн биллэллэр. Алдан, Унгра, Тимптон. Гонам, Учур, Амма өрүстэрдээх. Суднолар устар сирдэрэ 1763 км. кээмэйдэнэр. 

Алдан сирин-уотун улахан ирээтин тайҕа ылар. Отон, сугун, черника, моонньоҕон, тэллэй хото үүнэр. Эмтээх от 40 көрүҥэ манна баар.

Оройуон сиригэр-уотугар дьиикэй хотугу таба, тайах, изюбр кыыллаах-сүөллээх. Алдан, Учур, Тимптон, Амма эҥэр бүүчээннээх. Чубуку, американскай норка, сиэгэн, лааскай, саһыл, солоҥдо, бэдэр кыыллардаах. Эһэ, бөрө элбээбит. Дьон ордук кииһи, тииҥи бултуур.

Алдан соҕуруу-илиҥҥи өттүгэр куруппааскы, кыһыл кинигэҕэ киирбит дикуша көтөрдөөх. Өрүстэригэр бил, сордоҥ, майаҕас, о.д.а. былактардаах. Күөллэригэр кыһыл уонна үрүҥ көмүстүҥү соболордоох.