Олоҥхо Уон сыла биллэриллэн, судаарыстыба өттүттэн сыллата үбүлээһин көрүллэн, Ил Түмэн Бэрэссэдээтэлэ, Олоҥхо Уон сылын бэлэмнээн ыытыыга Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай тэрийэр кэмитиэтин салайааччыта Александр Жирков тэрээһининэн өбүгэбит улуу айымньытын алмаас кыырпаҕыныы хомуйары, харыстыыры сэргэ, атын норуоттар тылларыгар тылбаастаан, аан дойду билиитигэр-көрүүтүгэр тиэрдэр сорукка киэҥ хабааннаах үлэ ыытыллар.

Олортон биирдэстэрин туһунан санатан этэр буоллахха, Олоҥхо 10 сылын бэлэмнээн ыытар өрөспүүбүлүкэтээҕи Национальнай тэрийэр кэмитиэт көҕүлээһининэн “Дьулуруйар Ньургун Боотур” олоҥхону уонна кыргыз норуотун “Манас” эпоһын тылбаастааһын үлэтэ (бырайыак автордара Александр Жирков уонна Бексултан Жакиев) 2011 сыллаахтан саҕаламмыта. Ол чэрчитинэн икки уруулуу норуоттар эпостарын тылбаастааһыҥҥа ыытыллыбыт үлэ түмүгэр быйыл сэтинньи саҥатыгар “Дьулуруйар Ньургун Боотур” олоҥхо Кыргызтан “Турар” кинигэ кыһатыгар кыргыз тылынан, онтон “Манас” кылгатыллыбыт текстэ сахалыы тылынан, “Бичик” кинигэ национальнай кыһатыгар бэчээттэнэн таҕыстылар. Бу бырайыак М.К.Аммосов аатынан ХИФУ (ректор Е.И.Михайлова) программатын иһинэн үбүлэнэн, кинигэлэр 1000-лыы экземплярынан, академическай форматынан оҥоһуллан таҕыстылар.

Саха олоҥхотун кыргыз дьонугар-сэргэтигэр билиһиннэрии бу дьыл сэтинньи 13 күнүгэр сэтинньи 13 күнүгэр Кыргызтан Бишкек куоратыгар тэриллэн ыытылынна. Икки уруулуу омуктар эпическай айымньыларын киэҥ эйгэҕэ таһаарыыга туһуламмыт тэрээһиҥҥэ Национальнай тэрийэр кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков салайааччылаах Саха сирин делегациятын састаабыгар эпосовед, профессор Василий Илларионов, Саха Республикатын Ытык кырдьаҕастарын сүбэтин председателэ Люлия Григорьева уонна Ытык сүбэ эппиэттиир секретара Эдуард Данилов, “Олоҥхо” театрын олоҥхоһута Валентин Исаков, “Бичик” кинигэ кыһатын салайааччыта Август Егоров, Национальнай художественнай музей директора Ася Габышева, тылбаасчыт Трофим Кириллин, суруналыыс Иван Борисов кытыннылар.

Александр Жирков “Дьулуруйар Ньургун Боотур” олоҥхо кыргызтыы тахсыбыт кинигэтин 700 экземплярын итиэннэ сахалыы тылбаастаммыт “Манас” кинигэтин 50 экземплярын Кыргызтан Национальнай библиотекатыгар үөрүүлээх быһыыга-майгыга туттарда. Олоҥхо театрын артыыстара Кыргызтан киин филармониятыгар тоҕуоруһа мустубут көрөөччүлэргэ Шаршеналы Абдылдаев кыргызтыы тылбааһынан саха норуотун киэн туттуутун -- “Дьулуруйар Ньургун Боотур” олоҥхону – билиһиннэриитин сөҕө-махтайа иһиттилэр, бэйэлэрин “Манаастарыгар” ханыылыы истэн, улаханнык сэҥээрдилэр. Саха сириттэн Национальнай художественнай музей республика биллиилээх худуоһунньуктарын олоҥхо тематыгар үлэлэрин быыстапкатын тэрийдэ, Олоҥхо театра олоҥхоҕо сыһыаннаах кинигэлэри илдьэн билиһиннэрдэ.

Сэтинньи 14 күнүгэр Ил Түмэн Бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков Кыргыз Өрөспүүбүлүкэтин Президенэ Алмазбек Атамбаевы кытта көрүстэ. Кыргыз Республикатын, Россия Федерациятын уонна Саха Республикатын хардарыта экономическай уонна гуманитарнай сыһыаннаһыылара бөҕөргөөһүнүн туһунан кэпсэтиһии түмүгэр, Ил Түмэн спикерэ Кыргызтан Президенигэр “Дьулуруйар Ньургун Боотур” олоҥхо кыргызтыы, “Манаас” сахалыы тахсыбыт кинигэлэрин туттарда. Алмазбек Атамбаев бу кинигэлэр тахсыыларыгар өйөбүл буолбут РФ уонна КР ЮНЕСКО дьыалаларыгар хамыыһыйаларыгар, “Аан дойду эпостара” норуоттар икки ардыларынааҥы ассоциацияҕа эпическэй нэһилиэстибэни үйэтитиигэ үлэлэрин иһин махталын тириэртэ. “Биһиги аксакалбыт, Кыргызтан геройа Бексултан Жакиевы кытта эһиги кыргыз, саха норуоттарын эпостарын таһынан, аан дойду норуоттарын эпическэй нэһилиэстибэлэрин үйэтитиигэ тэрийэр үлэҕитин мин билэбин уонна үрдүктүк сыаналыыбын”, -- диэтэ Кыргызтан Президенэ.

Онон быйыл «Дьулуруйар Ньургун Боотур» олоҥхо английскайдыы, кыргызтыы тылларынан бэчээттэнэн, киэҥ эйгэҕэ тахсыыта саха норуотун биир дьоһун ситиһиитинэн буолла. Санатан эттэххэ, П.А.Ойуунускай бу олоҥхото эрдэ нууччалыы, словактыы тылбаастанан турар. Ити курдук икки аймахтыы норуоттар эпостарын киэҥ билиигэ таһаарыыга дьоһун хардыы оҥоһулунна, Саха уонна Кыргыз Республикалара духуобунай баайдарын харыстааһыҥҥа күүстэрин холбооһуннара үтүө түмүктэннэ.