“Төгүрүк остуол” кыттыылаахтара тирээн турар кыһалҕалары, хотугу аҕыйах ахсааннаах норуоттар олохторун-дьаһахтарын таһымын үрдэтэр, инновационнай технологиялары киллэрэр наадатын туһунан, национальнай улуустартан уонна нэһилиэктэртэн олохтоох кадры иитэн таһаарыы, социальнай-экономическай балаһыанньаны, таба иитиитин сайыннарыыга туһуламмыт тус сыаллаах государственнай бырагырааманы чочуйуу туһунан о.д.а. кэпсэттилэр.

Гуманитарнай чинчийиилэр уонна хотугу аҕыйах ахсааннаах норуоттар институттарын РНА СО научнай сотруднига Вячеслав Шадрин хотугу норуоттары көмүскүүр сокуон чочуллара, ситэриллэрэ наадатын ыйда. Аныгы сайдыылаах үйэҕэ олох-дьаһах миэстэтигэр мөлтөх таһымнааҕын, көһө сылдьар олохтоох дьиэ кэргэттэр кыһалҕаларын, үгэс буолбут дьарыктарын сайыннарар кыахтара суоҕун, о.д.а. эттэ. Кини этиитин тэрээһин кыттыылаахтара өйүүллэрин биллэрдилэр итиэннэ статистическай чахчылары көрдөрөр хомуурунньук бэчээттэнэн тахсара наадалааҕын ыйдылар. Маныаха хомуурунньукка хотугу сир олохтоохторун дьарыктара, үлэлэрэ-хамнастара, олохторо-дьаһахтара ырылыччы көстөрүнэн, үлэни-хамнаһы салайарга, үөскүүр кыһалҕаны туоратыыга көмөлөөх буолуоҕун бэлиэтээтилэр.

СИА корреспонденын кытта аҕыйах ахсааннаах хотугу норуоттар ассоциацияларын сүрүннүүр сэбиэтин чилиэнэ Иосиф Николаев санаатын үллэһиннэ.

- Арктика сыла аастаҕына, баар кыһалҕалар эмиэ умнуллан хаалыахтара диэн сонньуйабын, -- диэтэ кини. -- Хотугу сир олохтоохторугар кыһалҕа элбэх. Кинилэр бүгүн, бэл, аныгы үйэҕэ эппиэттиир балааккалара, оһохторо да суох. 25 сыл анараа өттүгэр хайдах олорбуттарай да, онтон туох да уларыйбакка турар. Кыра хамнастарынан тугу да атыылаһар кыахтара суох. Хотугу норуоттары көмүскүүр саҥа сокуону оҥорор буоллахха, урут оҥоһуллубут 21 сокуонтан сороҕун хайаан да ылыахха, саҥаҕа киллэрэн биэриэххэ наада. Хотугу сиргэ дьон-сэргэ олоҕо тубустаҕына, сөптөөх хамнас баар буоллаҕына, олорор, үлэлиир усулуобуйа тэрилиннэҕинэ эрэ дьон санаата бөҕөргүө. Холобур, билигин эдэр ыччат табаһыттыан баҕарбат. Тоҕо диэтэххэ, кини тупсаҕай олоххо тардыһар. Оттон табаны эһимиэхпитин баҕарар буоллахпытына, үлэһиттэр баар буолалларын хааччыйыахтаахпыт. Ол инниттэн кыһалҕалары туоратарга үлэлэһиэхтээхпит.

“Төгүрүк остуол” кыттыылаахтара хотугу аҕыйах ахсааннаах норуоттар кыһалҕаларын хайдах быһаарары, онно туох наадатын дьүүллэстилэр. Кэпсэтии таах хаалбакка, улуустарынан тарҕатыллан санаа үллэстиитэ барарыгар баҕардылар. Туруорсууларын тиһэҕэр тиэрдэргэ быһаарыннылар.