Театр фойетыгар Уус-Алдан улууһун үлэтин-хамнаһын, олоҕун кэрдиис кэмнэрин, бастыҥ дьонун кэпсиир стендэ кэлбит дьон болҕомтотун тарта. Ааспыт сыл түмүгүн таһаарар, үлэ бастыҥнарын чиэстиир, үүммүт сылга саҥа саҕахтары арыйар үөрүүлээх тэрээһин саҕаланыытыгар улуус киэн туттар чулуу дьонун туһунан “Дойдум миэнэ – Уус-Алдан” литературнай дьүһүйүүнэн кэпсэннэ. Улуус 75 киһилээх холбоһуктаах хорун толоруутугар Саха сирин уонна Уус-Алдан улууһун гимнэрин мустубут дьон сүһүөхтэригэр туран көрүстэ.

 Улуус баһылыга Алексей Федотов киин куоракка олорор, үлэлиир, үөрэнэр биир дойдулаахтарын улуус олохтоохторун аатыттан үс үллэр үөстээх, өрүкүйэр долгуннаах Өлүөнэ өрүс, арылыйар сүүрүктээх Алдан өрүс кытылларын холбуур, былыр былыргыттан урааҥхай саха уутуйан олохсуйбут уйгу сирэ Уус-Алдан оройуона төрүттэммитэ 85 сылынан итиитик-истиҥник эҕэрдэлээтэ, ааспыт сыл бэлиэ түгэннэрин, ситиһиилэрин билиһиннэрдэ. Уус-алданнар ааспыт сылга Сэһэн Ардьакыап төрөөбүтэ 275, Михаил Михайлович Стрекаловскай 100, Николай Николаевич Тарскай -- 90, гражданскай сэрии Геройа Хабырылла Дьөгүөрэп -- 130, Иннокентий Васильевич Пухов – 110, улууска өр сылларга олорон үлэлээбит Реас Алексеевич Кулаковскай 100 саастарын үрдүк таһымнаахтык бэлиэтээбиттэр. Олох-дьаһах үгүс салааларыгар уйгу сиринэн аатырар Уус-Алдан улууһа үчүгэй көрдөрүүлэрдээх 2014 сылы түмүктээбит. «Ити ситиһиилэргэ барытыгар Уус-Алдантан төрүттээх-уустаах биир дойдулаахтарбыт кылааттара улахан», -- диэн улуус баһылыга Алексей Федотов бэлиэтээтэ.

Ил Түмэн Председателэ Александр Жирков Дьокуускай куоракка олорор биир дойдулаахтарын уонна улуустан киирбит улахан делегацияны ааспыт сылга ситиһиилэринэн, үүммүт 2015 сылынан итиэннэ  үс саха уутуйан үөскээбит, түөрт саха төлкөтө түстэммит Уус-Алдан улууһа төрүттэммитэ 85 сылынан Ил Түмэн тус бэйэтин аатыттан эҕэрдэлээн тыл эттэ.

“Кэнники сыллартан 2014 сыл киһи харыһыйар, сайыһар соҕус сыла ааста. Оннук сыл түмүктэннэ”, -- диэн туран, спикер ааспыт сылга Дьокуускай куорат утарытыгар Аллараа Бэстээххэ тимир суол кэлбитин, “Сибиир күүһэ” диэн Азия дойдуларыгар тиийиэхтээх газ турбатын тутуу Саха сириттэн саҕаламмытын, онтон да атын арыый кыра далааһыннаах, ол гынан баран республика инники олоҕор улахан суолталаах буолуохтаах үлэлэр түмүктэммиттэрин эбэтэр саҕаламмыттарын бэлиэтээтэ.

Билигин үүммүт сылы, онтон инники өттүн, ордук салалтаҕа үлэлии сылдьар дьон эрэнэ эрэ буолбакка, улаханнык сээбэҥнии, сэрэхэдийэ күүтэрин этэн туран, спикер республикаҕа Ил Түмэн уонна Правительство кризиһы утары ылынар дьаһалларыгар республика хайыы-үйэ ылыммыт бырайыактарыттан, ол иһигэр араас программалартан, балайда элбэх көҕүрэтиллэрэ, сарбыллара былааннанан эрэригэр тохтоото. “Маннык быһыыга-майгыга биһиги дьоммут-сэргэбит бастакы эрэ түбэһиилэрэ буолбатах. Биһиги итинниккэ эппит саласпыт, хайыы-үйэ ыарахаттары көрсүбүт дьоммут. Ол эрээри ааспыт сылы биһиги биир бөҕөх санаалаах туораатыбыт дии саныыбын. Төһөнөн балаһыанньа уустугурар, оччонон биһиги түмсүүлээх, бэйэ бэйэбитигэр көмөлөөх, саха дьоно норуот быһыытынан сомоҕолоһуулаах буоллахпытына, бэйэ бэйэбитин өйөһөр уонна өйдөһөр буоллахпытына, ити ыал ыалы кытта эрэ сыһыаныгар буолбакка, салалта салалтаны кытта, үлэлиир дьон бэйэтин салайааччыларын кытта биир сүбэнэн олордохпутуна, дьаһаннахпытына, оччоҕуна бу дьылҕабыт тосхойбут уустук кэмнэрин этэҥҥэ туоруохпут дии саныыбын”, -- диэн Александр Жирков биир дойдулаахтарыгар туһаайан эттэ.

Ил Түмэн спикерэ улуус билиҥҥи салалтата республика салалтатын, Ил Түмэни кытта бииргэ балайда туруулаһан, ылсыһан үлэлиирин  бэлиэтээтэ: “Улуус билиҥҥи салалтата сүрдээҕин кыһаллар, сүүрэр-көтөр, киирэр-тахсар, министерстволарга, Правительствоҕа иҥнибэккэ-толлубакка улуус боппуруостарын туруорсар”, -- диэн туран улуус салалтатыгар ситиһиини баҕарда. Үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ мустубут уус-алданнарга Александр Жирков инникитин бука бары өйөһөн, уус-алданнар ааттарын-суолларын салгыы өрө тутан, этэҥҥэ үчүгэйдик олороллоругар, тахсыылаахтык үлэлииллэригэр-хамсыылларыгар баҕарда.

 Салгыы Александр Жирков улуус сайдыытын түстэһэн, үлэлии-хамсыы сылдьар үлэ бастыҥнарыгар государственнай наҕараадалары туттартаата. Ол курдук “Тойон Мүрү” культура улуустааҕы киинин отделын сэбиэдиссэйэ Валентина Романовна Варламова, улуустааҕы  МТС директора Семен Семенович Ноговицын, Кырдьаҕастар уонна инбэлииттэр интернат-дьиэлэрин социальнай уонна үлэ өттүнэн чөлүгэр түһэрэр уонна культурнай-маассабай үлэҕэ отделын начальнига Евдокия Гаврильевна Калининская  Президент Ыйааҕынан республика «Гражданскай килбиэн» бэлиэтинэн наҕараадаланан, үлэ үрдүк  үөрүүтүн биллилэр. Оттон “Уус-Алданнааҕы нэһилиэктэр икки ардыларынааҕы киин библиотека тиһигэ” муниципальнай тэрилтэ Сергей Васильев аатынан улуустааҕы Киин библиотекатын отделын сэбиэдиссэйэ Галина Владимировна Аммосова Саха Республикатын Ил Дарханын грамотатынан наҕараадаланна.  Республика олоххо-дьаһахха, коммунальнай хаһаайыстыбатын государственнай унитарнай предприятиетын Уус-Алданнааҕы салаатын Суоттутааҕы учаастагын маастара Ксенофонт Васильевич Черкашин өр сыллаах үтүө суобастаах үлэтин иһин Ил Түмэн кыһыл көмүс чаһылаах Бочуоттаах грамотатын тутта.  

Дьоро киэһэҕэ 2014 сылга Саха сириттэн бастакынан Россия Үлэҕэ Геройун үрдүк аатын Уус-Алдан улууһун олохтооҕо, Үлэ Албан аат уордьанын толору кавалера, СР уонна Уус-Алдан улууһун бочуоттаах олохтооҕо, СР норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ Михаил Николаевич Готовцевы биир дойдулаахтара чиэстиэхтэрин чиэстээтилэр.  

Итинтэн салгыы аҕыс геройдаах Уус-Алдан улууһун чулуу дьоннорун, бастыҥтан бастыҥнары ааттыыр долгутуулаах түгэнэ салгыы барда. Ол курдук «Муниципальной сулууспа бастыҥ үлэһитэ» ааты Бороҕон нэһилиэгин баһылыга Алексеев Василий Петрович, «Быраабы харыстыыр уорганнар уонна байыаннай комиссариат бастыҥ үлэһитэ»  ааты полиция старшай лейтенана Жирков Михаил Михайлович,  «Социального өҥө уонна пенсионной сулууспа бастыҥ үлэһитэ» ааты саастарын ситэ илик оҕолор реабилитационнай кииннэрин иитээччитэ Бурцева Евдокия Васильевна, онтон да атыттар, барыта 20-тэн тахса номинацияҕа биэстии, уоннуу бастаҥы үлэһит аатын ылар чиэскэ тигистилэр. Ол иһигэр 2014 сыл тумугунэн Уус-Алдан улууьун 10 бастыҥтан бастыҥ спортсменнарын сценаҕа таһааран чиэстээтилэр.  Олор истэригэр көҥүл тустууга Россия спордун маастара, Россия чемпионатын 3 призера, Грецияҕа ыытыллыбыт аан дойдутааҕы турнир 2 призера Тютрин Арыйаан Иннокентьевич, мас тардыыһыытыгар СР спортка маастара, аан дойду чемпиона, 19-с төгүлүн ыытыллыбыт «Манчаары оонньуулара» спорт национальнай көрүҥнэригэр спартакиада кыайыылааҕа, Россия чемпиона Попов Дмитрий Дмитриевич уо.д.а. атыттар бааллар.

Уус-Алдан улууһун дьоно-сэргэтэ саха норуотун үрдүк билиниитин, биһирэбилин ылан «народнай» ааты сүгэр убаастыыр дьоннорун Саха АССР, РСФСР үтүөлээх, Саха АССР, РСФСР народнай артыыһа, Ленин орденын кавалера, саха драматическай театрын артыыһа, Уус-Алдан улууһун бочуоттаах олохтооҕо Афанасий Прокопьевич Петровынан, ССРС худуоһунньуктарын сойууһун чилиэнэ, Репин аатынан РСФСР государственнай бириэмийэтин лауреата, РСФСР искусствотын үтүөлээх деятелэ, Саха АССР, РСФСР народнай художнига, муосчут Терентий Васильевич Аммосовынан, онтон да атын талааннаах дьонунан киэн тутталлара дорҕоонноохтук ааттанна.  Үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ Россия худуоһунньуктарын Сойууьун чилиэнэ, Россия худуоһунньуктарын Академиятын член корреспондена, Арктикатааҕы культура уонна искусство институтун живопись кафедратын доцена, живописец, 2003 сыллаахха “СР народнай художнига” үрдүк ааты ылбыт Артур Дмитриевич Васильевы, 2010 сыллаахха «СР народнай артыыһа» ааты ылбыт Владимир Ильич Заболоцкайы, Культура сылыгар «СР народнай поэта» үрдүк аатын ылбыт РФ журналистарын сойууьун чилиэнэ, СР культуратын, үөрэҕириитин туйгуна, СР культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Амма Аччыгыйа аатынан СР Президенин бириэмийэтин лауреата, СР суруйааччыларын Сойууһун председателэ, Уус-Алдан улууһун бочуоттаах олохтооҕо, Иван Васильевич Мигалкины, быйылгы Культура сылыгар «РФ үтүөлээх артыыһа» үрдүк ааты ылбыт Үҥкүү государственнай театрын солиһын, «Бриллианты Якутии» ансамбль салайааччытын, СР үтүөлээх артыыһын Афанасий Афанасьевич Соловьевы биир дойдулаахтара дохсун ытыс тыаһынан көрүстүлэр. Салгыы Культура сыла түмүктэммитинэн сибээстээн, бу эйгэҕэ тахсыылаахтык үлэлии сылдьар биир дойдулаахтарын чиэстээтилэр.

Үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ үүммүт 2015 сылга республикаҕа уонна улууска биллэриллибит Урбаан сылынан сибээстээн, 2015 сыл бэлиэтин туттарыы сиэрэ-туома ыытылынна. Түмүккэ Уус-Алдантан төрүттээх республика биллиилээх ырыаһыта Александр Бурнашев “Дойдум миэнэ -- Уус-Алдан” ырыата кэлбит дьон сүргэтин көтөхтө. Бу киэһэ республика биллэр-көстөр ырыаһыттарын ырыата-тойуга биир дойдулаахтар сылы түмүктүүр дьоро күннэрин үөрүүтүн-көтүүтүн үрдэтэн, киэргэтэн биэрдэ. Уус-алданнар үлэҕэ, түмсүүгэ көхтөөхтөрүн бу кылгас дьоро түгэн чаҕылхайдык көрдөрдө.