«Умнуллубат Улуу Кыайыы. Саха сирэ Аҕа дойду Улуу сэриитин сылларыгар» диэн дьоһун альбом-кинигэ таҕыста. Кинигэ сирэйигэр Кыайыы уордьана киэргэйэр уонна Георгиевскай лиэнтэ тэлибириир. Альбом Сахабыт сирэ сэрии иннинээҕи сылларга олоҕун-дьаһаҕын сырдатыыттан саҕаланар. 1941-1945 сс. 62509 саха чулуу уолаттара Кыһыл Армияҕа ыҥырыллан сэриилэһэ барбыттара. Ильмень күөлгэ, Сталинградка, Ржевкэ, Смоленскайга, Курскай Тоҕойго саамай кырыктаах кыргыһыыга, Ленинград блокадатыгар, Москва оборонатыгар сылдьан, Прибалтиканы, Европаны босхолоон, Берлиҥҥэ тиийэн Кыайыы былааҕын көтөҕөргө саха хорсун саллааттара, бэргэн снайпердара киллэрбит кылааттара ааҕааччыны долгутар гына кэпсэнэр. Хас биирдии улуус Кыайыы туһугар хас киһини фроҥҥа ыыппыта, төһө харчынан, көмүһүнэн, сылаас таҥаһынан Кыһыл Армияҕа көмөлөспүтэ манна сырдатылынна. Геройдар сырдык ааттара үйэлэргэ умнуллубакка эдэр көлүөнэҕэ үйэтитиллэ туруоҕа!

«Герой оҕолор» кинигэҕэ Аҕа дойду Улуу сэриитигэр олохторун толук уурбут, Сэбиэскэй Союз Геройун аатын ылбыт оҕолор тустарынан кэпсэнэр. Уон түөрт эрэ саастаах Валя Котик курдук пионер оҕолор төрөөбүт дойдуларын өстөөх саба түһүүтүттэн көмүскүүргэ хорсун быһыыларын, разведкаҕа кутталлаах, улахан эппиэттээх үлэни толорбуттарын орто саастаах оскуола оҕолоро бу кинигэттэн ааҕан билиэхтэрэ.

Улуу Кыайыы 70 сылын көрсө саха норуодунай суруйааччыта, публицист, чинчийээччи Сэмэн Тумат «Олох хатан кырдьыга» кинигэтигэр Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу сэрии героическай тиэмэтигэр араас сылларга суруйбут ыстатыйалара, бэлиэтээһиннэрэ, хоһоонноро, поэмата киирдилэр. Маны таһынан, бу кинигэҕэ фашист Германия халабырдьыттарын утары кырыктаах кыргыһыыларга кыттыыны ылбыт фронтовик-суруйааччыларбыт сырдык ааттара үйэтитилиннэ.

Бу сотору бэчээккэ тахсаары сылдьар «Баҕар өлүөм, баҕар эргиллиэм» хомуурунньукка саха буойуттарын уоттаах сэрии толоонуттан ыыппыт суруктара киирдилэр. Ийэ дойдубут көмүскэлин, кэнэҕэски ыччат кэскилин туһугар геройдуу охсуспут хорсун саллааттар суруктара хас биирдии киһи сүрэҕин таарыйыа, ол кэм чахчытын биллэриэ.

Егор Винокуров «Макар Хара – Улуу Кыайыы ырыаһыта» диэн кинигэтэ түрбүөннээх түөрт сыл усталаах-туоратыгар кырыктаах уот сэрии хонуутун хабыллар хаба ортотунан ааспыт биллиилээх фронтовик-поэт Макар Иванович Кузьмин-Макар Хара төрөөбүтэ 100 сылын көрсө таҕыста. Манна поэт Ийэ дойдутугар, төрөөбүт алааһыгар ахтылҕаннаах, Аҕа дойдуну көмүскүүргэ өрө күүрүүлээх буорах сыттаах хоһоонноро киирдилэр.

Ууну-уоту ортотунан ааспыт фронтовик суруйааччы Иван Павлов «Улуу сэрии усталаах-туоратыгар» диэн кинигэтигэр 1941 с. күөдьүйбүт сэрии дьиҥнээх төрдүн-төрүөтүн ырытан, кырыктаах кыргыһыылар буолбут куораттарын анааран көрөн суруйар. Ленинград блокадаттан босхолуурга, Москва, Сталинград иһин кыргыһыыларга, Курскай Тоҕой уонна Ильмень күөл алдьархайыгар саха саллааттара хорсуннук сэриилэспиттэрэ манна сырдатылынна. Оччотооҕу ССРС бары бырааттыы республикалара сомоҕолоһон, күүстэрин түмэн, өстөөҕү самнарбыттарын, сэбиэскэй норуокка Улуу Кыайыыны аҕалбыттарын ааптар итэҕэтиилээхтик кэпсиир.