Бэтэрээннэр төһө да сааһырбыттарын иһин, дууһаларынан эдэрдэр, кыраттан да үөрэллэр, дьээбэни ахтан-санаан күлсэллэр. Үлэҕэ араас буолар, сыыһа бардаҕына, чыпчылыйан кэбиспиппин, ол иһин өйдөөн көрбөтөхпүн диэн дьээбэлэһэн, трагедия оҥостубакка, сүрэххэ чугастык ылыммакка, барытын оонньууга-күлүүгэ кубулутан истэххэ үлэлииргэ да чэпчэки диэтилэр. Иллээх буолуҥ, хайа да түгэҥҥэ өйдөһүҥ-өйөһүҥ диэн бэтэрээннэр үтүө баҕа санааларын эттилэр. Итинник кинилэри кытта үөрэ-көтө сэһэргэһэ олорон, киһи бириэмэни билбэккэ хаалар, сылайбытын да умнан кэбиһэр. Үөрүү-көтүү аргыстаах үтүө санаалаах киһи олоҕо да уһуур дииллэр.

Кинигэ кыһатыгар саамай уһуннук, бэриниилээхтик үлэлээбит тыыл, үлэ бэтэрээнэ корректор Екатерина Христофорова 40 сыл үлэ ыстаастаах, олоҕун улахан аҥаарын суруйуу итэҕэһин-быһаҕаһын көннөрүүгэ анаабыта. Интернакка иитиллибит Екатерина Ивановна дьоллоох Дьокуускай куоракка 1954 сыллаахха үктэммитэ. Кинигэ атыылааһыҥҥа дойдутугар Намҥа куонкуруска кыттан, бастакы миэстэни ылан, оччолорго ботуччу харчынан - 1000 солкуобайынан биһирэммитэ. Итинник Катя кыыс кинигэҕэ улам сыстан, «Госиздат» тэрилтэҕэ 1958 с. үлэҕэ киирбитэ. Хас биирдии кинигэттэн саҥа билии ылан, корректуратын дьиэтигэр соһо сылдьан ааҕара. Саамай салҕар үлэм учуонайдар үлэлэрэ, тыа хаһаайыстыбатын былаана этэ диэн диэн ахтар Екатерина Ивановна.

Оччолорго таһаарбыт сахалыы букубаардарынан оҕолор билигин да оскуолаҕа үөрэнэллэр эбит. Ол кэмнэргэ кинигэ кыһатыгар үксэ эр дьон, суруйааччылар үлэлииллэрэ, кинилэри барыларын кэриэтэ көрөн-истэн, күннэтэ алтыһан ааспыппыт диэн ахталлар бэтэрээннэр.

Кинигэ кыһатын дириэктэрэ Август Егоров сэрии аас-туор, хоргуйуу сылларын эттэринэн-хааннарынан билбит, саха кинигэтэ сайдарын туһугар өр кэмҥэ бэриниилээхтик үлэлээбит бэтэрээннэри өрөгөйдөөх Улуу Кыайыы 70 сылынан эҕэрдэлээн туран, кыһа аатыттан бэлэхтэри туттартаата.

— Билигин сорох арҕааҥҥы дойдуларга историяны токурутан, Кыайыы суолтатын намтатан, Америка, Англия баар буолан фашистары самнарбыттара дииллэр. Күн бүгүн «Бичик» кинигэ кыһата Россия бастыҥ кыһаларын ахсааныгар киирэр, сылга 400 кинигэни таһаарар. Эһиги, бэтэрээннэр, хаалларбыт издательскай оскуолаҕыт үтүө аатын түһэн биэрбэт курдук үлэлиибит, саҥа чыпчааллары дабайарга дьулуһабыт, — диэн эттэ Август Васильевич.

Оччолорго кинигэ кыһатыттан 4 киһи сэриигэ ыҥырыллыбыта, кинилэртэн Федор Ефимов эрэ дойдутугар эргиллэн кэлбитэ. Сэрии ыарахан сылларыгар кинигэ кыһата биир да күн үлэтин тохтоппотоҕо. Ити кэмҥэ саллааттар санааларын өрө көтөҕөр, Кыайыыга кынаттыыр, Аҕа дойдуну өстөөх саба түһүүтүттэн көмүскүүр агитационнай брошюралары, плакаттары бэчээттээн, фроҥҥа ыыталлара, тыыл үлэһиттэригэр түҥэтэллэрэ. Ол сылларга Эрилик Эристиин «Маарыкчаан ыччаттара», Амма Аччыгыйа «Сааскы кэм» курдук саха литературатын көмүс фондатыгар киирбит айымньылар бэчээттэнэн тахсыбыттара.

— Биһиги бэтэрээннэрбит уустук кэмҥэ олорбуттара, онон олоххо тардыһыылара күүстээх, саха бэчээтэ сүһүөҕэр турарыгар улахан кылааттарын киллэрбиттэрэ. 50-тан тахса сыл үлэ ыстаастаах дьон кинигэ кыһатыгар үлэлээбиттэрэ, кэнэҕэс кэскиллээх үлэһиттэри үүннэрэн таһаарбыттара. Саха сиринээҕи кинигэ кыһата таһымын үрдэтэн, билигин «Бичик» Россия таһымыгар таҕыста, — диэн сүрүннүүр редактор Валерий Луковцев санаатын үллэһиннэ.

Салгыы бэтэрээннэргэ сүүйүүлээх лотерея, сэрии тематыгар викторина оонньонон, кыһа Кыайыы үбүлүөйүгэр анаммыт кинигэлэрин билиһиннэрэн, бары даҕаны астынан-дуоһуйан тарҕастылар. Сүрүн бирииһи - күлүмүрдэс таастардаах ытарҕаны - Клара Андросова ылан, сүргэтэ өссө көтөҕүлүннэ.

Билиҥҥи сайдыылаах аныгы үйэҕэ үчүгэй тэрилтэлээх кырдьаҕас аҕыйах, онон биһигини умнубакка ыҥыра тураргытыгар, болҕомто уураргытыгар махтанабыт диэн бэтэрээннэр дууһалыын үөрэллэрин, санаалыын астыналларын биллэрдилэр.