Тойбохой. «Кэскил» НОСПК (салайааччы А.С.Григорьев) арочнай хотон тутар былааннаах. Цеменэ, арматурата кэлэн сытар, быйыл каркаһын туруоруохтаахтар. Тутууну үбүлээһиҥҥэ тыа хаһаайыстыбатын управлениета 300 тыһ. солк, нэһилиэк дьаһалтата 700 тыһ. солк. кыттыспыттар. Улуус баһылыга эһиил туһааннаах программаларга кыттан, үбүлээһинин былааҥҥа киллэртэрэр курдук үлэни ыытыахха наадатын эттэ.

«Былаан» үүнээйинэн, оҕуруот аһынан дьарыгырар сайылык билигин үөрэтии таһымыгар сылдьар. Хаһаайыстыба 100 гектар сирдээх, техника баар эрээри, оборудование суох диэтилэр. Ону атыылаһарга 1 мөл. солк. наадатын эттилэр. Манна Анатолий Васильевич: «Сөптөөх докумуону уонна сайаапкаҕытын киллэриҥ», - диэн эттэ.

Е.В.Чемпосова саҥа саҕалаан эрэр фермер быһыытынан кыһалҕатын үллэһиннэ. Биэс уон төбө турар хотонун туттарыан баҕарар, ону тэҥэ суол оҥорору этэр, дизель туруорсар. Билигин Евгения Владимировна 27 төбөлөөх, 11 ыанар ынахтаах. Анатолий Григорьев Тойбохой баһылыгар, тыа хаһаайыстыбатын управлениетын начальнигар бу боппуруоһу быһаарыыга көмөлөһөллөрүгэр сорудахтаата.

Тойбохойго «Градостроитель» тэрилтэ «Кыталык» кулууп каркаһын быйыл тутан таһаарыахтаах, оттон обшивкатын эһиил былаанныыллар. Анатолий Васильевич матырыйаалы тиксэриини хонтуруолга ыларга сүбэлээтэ.

Кириэстээх. «Кириэстээх» ТХПК-ка А.С.Трифонова зоотехнигынан, А.С.Иванова агрономунан үлэлииллэр. Хаһаайыстыба 102 үлэһиттээх. Ыных сүөһү ахсаана - 1340, сылгы уопсай ахсаана 543-кэ тэҥ, итиэннэ 12 сүүрүк сылгылаахтар. Үлэһиттэр ырытан көрүүлэринэн, Алтай ынаҕа төһөнөн элбэҕи аһыыр да, соччонон элбэх үүтү биэрэр. Күҥҥэ 26 ынах ыаннаҕына, 300 кг үүт биэрэр. Саха ынаҕа бу балардааҕар үүтэ быдан кыратын эттилэр. Манна ыанньыксыттарга 6 квартиралаах уопсай дьиэ тутулла турар.

«Табаҕа» үүт сыаҕа алта үлэһиттээх. Күннэтэ 400 л йогурт, 300 л үүт, 100 л сүөгэй оҥоһуллар. Анатолий Васильевич оҥорор бородууксуйалара төһө хамаҕатык атыыланарын ырытан, үөрэтэн баран, бизнес-былааны оҥороллоругар сорудахтаата.

Үүнээйинэн дьарыгарар «Кириэстээх» ТХПК (салайааччы Н.П.Шин) 10 үлэһиттээх. Манна оҕурсу икки суордун, арбуз түөрт суордун, помидор үс суордун, перец үс суордун, кукурузаны үүннэрэллэр.

Куокуну. 2300 га иэннээх буолактан былырыын 700 га туһаныллыбыт. Анатолий Васильевич быйыл 1500 гаҕа сиэмэ ыһыахха наада диэн эттэ. ТХПК үлэһиттэрэ үүнээйи олордуутугар агро-оскуола икки тракторын туһанар ордугун эттилэр.

Анатолий Васильевич «Кириэстээх» ТХПК үлэһиттэригэр эһиил «Үтүө дьыала» чэрчитинэн дьиэ туттарга сайабылыанньаҕытын, сметаҕытын киллэриҥ уонна инникитин сайдыы программатын оҥоруҥ диэтэ. Уу баһар массыынаны ыларга үлэлэһиэҕин иһитиннэрдэ, 2004 сыллаахха ылыллыбыт бурдук оборудованиетын сөргүтэн, үлэҕэ киллэриэххэ наадатын ыйда.

Тимур ИВАНОВ,

улуус баһылыгын көмөлөһөөччү.