Манна оҕо дьиэ кэргэнтэн саҕалаан, Сахабыт сирин картатын, улуустарын, айылҕатын, үүнээйитин, хамсыыр харамайын билиэ. Суолга сэрэхтээх буоларга үөрэниэ, ааҕыы, суруйуу, эбии-көҕүрэтии маҥнайгы олуктарыгар эрчиллиэ, араас таайбараҥнары, логическай задачалары суоттуо. Кинигэ холобурдарын батыһан, дьонун кытта араас оҥоһуктары оҥорорго холонуо. Онон, кырачаан киһини бары өртүнэн сайыннарарга, оскуолаҕа бэлэмнииргэ – бэртээхэй кинигэ!

Төрөөбүт дойдубут айылҕатын кэтээн көрөргө 3-4 кылаас оҕолоругар «Дойдум эмтээх үүнээйилэрэ» диэн улахан кээмэйдээх үлэ тэтэрээтэ Сахабыт сирин айылҕатын, үүнээйитин, отун-маһын билэргэ көмөлөһүө. Манна толкуйдуур, өйгө тутар дьоҕур сайдарыгар аналлаах таабырыннар, таайбараҥнар, карточканан үлэ, «Мемори» оонньуу киирдилэр. Дьыл кэмин, айылҕа кэрэтин хоһуйан, оҕо бэйэтэ кэпсээн, хоһоон суруйарга холоноругар анал балаһа бэрилиннэ.

Оттон орто уонна улахан саастаах оҕолорго Дмитрий Собакин «Айылҕа кистэлэҥэ» кинигэтигэр киһи уонна айылҕа быстыспат ситимнээхтэрин, төрөөбүт дойдубут кэрэ көстүүтүн, айылҕа маанылаах кыылларын-көтөрдөрүн туһунан кэпсээннэрэ киирдилэр. Уус-уран хомоҕой тылынан суруллубут тэттик кэпсээннэр оҕону тулалыыр айылҕабытыгар харыстабыллаахтык сыһыаннаһарга, сиэрдээх майгыга, үйэлээх үгэскэ иитэр-үөрэтэр суолталаахтар.

Норуот аатырбыт ырыаһыта, импровизатор-тойуксут, ийэ олоҥхоһут, саха төрүт үҥкүүтүн сөргүтэн туруорбут Сергей Зверев-Кыыл Уола төрөөбүтэ 115 сылыгар уонна кини уола, хаан-уруу утумнааччыта, үйэтитээччитэ Дмитрий Зверев төрөөбүтэ 75 сылыгар «Аарыктаах айан» өйдөбүнньүк кинигэ таҕыста. Манна айылҕа анаан-минээн айбыт талаанын, аар тайҕа аптаах ырыаһытын кытта алтыһан ааспыт дьон, үөрэнээччилэрин, сүгүрүйээччилэрин ахтыылара киирдилэр.

Киһи – санаа кулута. Хомойон-хоргутан, муунтуйан-мунчааран ылар күннэрдээх. Олох эмиэ оннук эриэ-дэхси буолбакка, түһүүлээх-тахсыылаах, кыайыылаах-сүүйтэриилээх. Оннук күннэргэ ыһыктынан кэбиспэккэ, ис туругу бөҕөргөтүнэргэ, олоххо тардыһыыны күүһүрдэргэ санааны сырдыкка, кэрэҕэ кынаттыыр алыптаах тыллары түмэн «Сүргэ көтөҕүү» ураты кинигэ таҕыста. Бу хомуурунньукка саха поэттарын дьон сүргэтин көтөҕөр, санаатын күүһүрдэр, олоххо умсугутар хоһоонноро талыллан киирдилэр. Тылынан киһини самнарыахха, эбэтэр саҥа саҕахтары арыйан, саҥа ситиһиилэргэ сирдиэххэ сөп. Олох ыарахаттарын чэпчэкитик аһарынарга бу кинигэ кимиэхэ эмит көмөлөстөҕүнэ хомуйан оҥорооччулар сыалларын ситиспит курдук сананыахтара.

Сахаҕа төрөөн-үөскээн, бар дьону сөхтөрөн ааспыт тоҥ тиити тосторута тутар күрүлүүр күүстээх, уос номоҕо буолбут Майаҕатта, Күтүр Эмээхсин, Мас Мэхээлэ, Күүстээх Уйбаан, Күүстээх Куонаан туһунан үһүйээннэри биллиилээх суруналыыс Уйбаан Ушницкай «Өй уонна күүс, тулуур уонна дьулуур» саҥа кинигэтигэр арыйар. Үгүс дьон күүстээх, уһулуччу кыахтаах дьону ырааҕы-киэҥи толкуйдаабат, ыгым, кини күүһэ бэйэтигэр уонна чугас дьонугар тугунан эргийэн тахсыаҕын биллибэт курдук саныыллар. Ол төһө оруннааҕын бу кинигэттэн ааҕан билиҥ.

Булдунан, балыгынан аатырар кырдьаҕас Эдьигээн уонна хоту дойду хоһуун, удьуор булчут дьонун олоҕун туһунан «Байанай» сурунаал редактора Александр Постников-Сындыыс «Кыһыҥҥы сугун» кинигэтэ таҕыста. Манна булт мүччүргэннээх, көрдөөх түгэннэрин сэргэ киһи айылҕа быстыбат сорҕото буоларын туһунан ааптар тумулук санаалара киирдилэр.

Киһи күннээҕи аһылыгар миинтэн, торуойтан ардыгар хал буолар. Ол иһин хаһаайкалар, ыал ийэлэрэ туох эрэ сонуну, уратыны киллэрэ сатыыллар. Араас дьэрэкээн ойуулаах кинигэни көрөн, кинилэр эрэсиэптэринэн астыыр уустук соҕус буолааччы. Түргэн, судургу, тотоойу аһы астыырга хаһаайкаларга «Эн күннээҕи остуолгар» диэн көмө кинигэ таҕыста. Саха ыала куруук атыылаһар, булар-талар бородууктатыттан астанар судургу эрэсиэптэри туһанан, дьиэ кэргэҥҥитин үөрдүҥ, күндүлээҥ, маанылааҥ!

Дьиэҕин өрөмүөннээтиҥ, миэбэл атыылаһан туруордуҥ да онон бүппэт, алаһа дьиэҕэ киһи кута-сүрэ тохтуур, үлэ кэнниттэн астына-дуоһуйа сынньанар, киһи хараҕын үөрдэр гына кэрэ эйгэни оҥорон, силигин ситэрэн биэриэххэ наада. Дизайнер өҥөтө олус сыаналаах буолун сөп, онон хаһаайкаларга үтүө сүбэһит буолар Александра Попова «Дьиэҕин сахалыы тыыннаа» бэртээхэй кинигэтэ таҕыста. Манна чаппараахтаах, ламбрекеннээх түннүк, орон, остуол сабыытын тигии ньымалара, дьыбааны, орону киэргэтэр сыттык арааһын оҥоруу, салпыакканы сатаан киэргэтэн ууруу барыта өйдөнөр курдук быһаарыллан, уруһуйдарынан бэрилиннэ. Аһыыр, сынньанар, утуйар уонна оҕо хоһун сахалыы тыынныырга элбэх хаартыска чаҕылхай холобур буолар. Онон, алаһа дьиэҕитин сахалыы тыынныырга бу кинигэ үтүө сүбэһит буолуо!

Саҥа хоһоон суруйааччыларга анаан Литература сылыгар Сергей Москвитин «Ступеньки на Парнас» босуобуйа кинигэтигэр хоһоон тутулун, сүһүөҕүн, дорҕоон дьүөрэлэһиитин, рифматын, лирикатын, уобараһын, ааҕааччыга тиэрдэр санаатын барытын хайдах сааһылыырга, чочуйарга үөрэтэр. Бу босуобуйа эдэр уонна уопутурбут поэттар суруйар бөрүөлэрин сытыылаан, хоһоон хомоҕой тылларын ырыа курдук ылбаҕайдык таһааралларыгар көмөлөһүө.