ЯСИА12+ СахаМедиа

Сюжеты

Главное Политика Экономика Общество Территория Инвестник Происшествия Культура Спорт Природа Жизнь Подробно Не факт

Чокуур Гаврильев

Обсуждаемое

Көтөр аал күлүгэ кимиэхэ түһэрэ баччааҥҥа диэри биллибэт

7 августа 2014, 16:32
Соторутааҕыта НАТО генеральнай сэкэрэтээрэ Андерс Фог Расмуссен «Midi Libre» французскай хаһыакка тахсыбыт интервьютугар Малайзия сөмөлүөтүн ополченецтар ытан суулларбыттар диэн аһаҕастык этэн турар. Ол ону кини разведдааннайдарынан билэбин диэбит. Россия тас дьыала министиэристибэтэ анал хамыыһыйа үлэтин түмүгүн өссө да бүтэ илигинэ итинник буруйдааһыны олоҕо суоҕунан аахпыт. Саатар били кэпсэтии суруйар «хара дьааһыктарыгар» туох да киһи соһуйара суох үһү. Арай декомпрессияттан, ол аата эстииттэн, быстах суолламмыттара биллэр. Боингы ким суулларда? Тоҕо? Ханнык сабаҕалааһыннар, буруйдааһыннар баалларын бииргэ тутан ырытыахха.

ДНР ополченецтара алҕас суулларбыттар

Украина уонна арҕааҥы дойдулар бу версияҕа охтоллор. Сабаҕалааһын бэрт судургу. Бу быһылаан иннинэ, от ыйын 14 күнүгэр, ополченецтар байыаннай АН-26 сөмөлүөтү суулларан тураллар. От ыйын 17 күнүгэр «Стрелков сводката» диэн социальнай ситимҥэ иккис байыаннай АН-ы ытан түһэрдибиттэрин туһунан суруйбуттар. Ону тута Life news ханаалга кэпсии охсубуттар.

Ополченецтар «Бук» диэн 10 км. үрдүккэ да көтөн күпсүйэн иһэр көтөр ааллары түҥнэри ытар кыахтаах зенитнай ракетнай комплекстары байыаннай чаастан ылбыттар диэн буолбута. Ону биир курдук Украина генпрокурора Ярема утарбыта. Икки полевой хамандыыр кэпсэппиттэрин уоран иһиттибит диэн СБУ биллэрэр, куотан иһэр «Бук» хаартыскатын Интернеттэн ороон таһаараллар.

Ити сабаҕалааһын ордук Украина салалтатыгар туһалаах буолан тахсар. Өскөтө ополченецтар, гепрокурор этэрин курдук, «Бук» курдук комплекстары былдьаан ылбатах буоллахтарына, кинилэри өйүүр-убуур Россия байыаннайдара кистээн тиксэрбиттэр. Тиксэрбит эрэ буолбатахтар. Ити абытайдаах тэргэни эһэргэ, ытарга анаан-минээн үөрэппит буолан тахсаллар.

Пассажирскай лайнеры суулларан түһэрии ополченецтарга туох да туһата суох. Төттөрүтүн «террорист» аатырар буоллахтара дии. Онон ыппыт да буоллахтарына, алҕас буолуон сөп. Ол да буоллар «террористары» өйөөбүт Россия муустаах ураҕаһынан цивилизованнай аатырар аан дойдуттан үтүрүллүөхтээх. Бу күүһүнэн эрэ өттөйөр, атын судаарыстыба ис дьыалаларыгар орооһор дойдуну туоратыахтаах тустаахтар диэн буолар. Чинчийии үлэтэ бүтэ да илигигэ, АХШ, ЕС санкцияларын күүһүртүлэр. Ол да буоллар дьиҥ-чахчы НАТО разведкатын кистэлэҥ дааннайдары баччааҥҥа диэри аһаҕастык көрдөрө иликтэр. Оччо кистэлэҥэ эбитэ дуу?

 

Украина байыаннайдара сөмөлүөтү суулларбыттар

Бу санаа хас да хоруйдана илик ыйытыктарга уонна сабаҕалааһыннарга олоҕурар. Бастатан туран, РФ Оборуона министиэристибэтэ ыыппыт брифинигэр ити күннэргэ Украина РЛС-тара (сөмөлүөттэри сыал курдук хабар) үгүстүк үлэлээбиттэрин бэлиэтээбиттэрэ. Украина «Бук-М1» комплекстара ханна турбуттарын спутник хаартыскаҕа түһэрбитин көрдөрбүттэрэ. Аны ханнык эрэ байыаннай сөмөлүөт көтөн тахсан баран, сууллубут лайнерга чугаһаабытын бэлиэтээбиттэр. Хас да киһи иккис сөмөлүөтү көрбүппүт диэн телевизорга кэпсээбиттэрэ.

Баар ыйытыктарга билиҥҥэ диэри хоруй суох. Ханнык байыаннай сөмөлүөт көтө сырытта? Тоҕо көтөр аал маршрутун уларытан уокка киирэн биэрдэ? Тоҕо РЛС ити күннэргэ актыыбынайдык үлэлээтэ?

Ити сабаҕалааһын төрдүн-төбөтүн ырыттахха, оҕуруктаах өйдөөх Украина салалтата кыргыһыы хонуутугар кыайыыны таһынан, аан дойдуга эмиэ өйөбүл ылаары, Россияҕа күлүк түһэрээри, омук рейсин соруйан ыппыттар диэн. Иккис буруйданыан сөптөөх киһибит - олигарх Коломойскай. Сураҕа ол киһи, бэл, диспетчердэри дьаһайар кыахтаах үһү. Аны киһи уорбалыаҕын иһин, Украина аармыйата сөмөлүөт сууллубут сирин сэриилээн ылаары ыксыыр. Били СБУ таһаарбыт запиһа сымыйа курдук, аны Интернеккэ баар куотан иһэр «Бук-М1» хаартыската букатын да Украина киэнэ буолан таҕыста. Аны туран баччааҥҥа диэри сиртэн ытан суулларбыттара дуу, халлааҥҥа истребитель сууһарбыта дуу биллибэт. Лайнер аҕыйах мүнүүтэнэн хойут сууллубута буоллар, Ростовскай уобаласка түһүө эбит. Алҕас тахсыбыт эмиэ буолуон сөп.

 

Спецсулууспалар үлэлэрэ. Итэҕэй, итэҕэйимэ

Интернеккэ араас сабаҕалааһын барыта баар. Онно биир буруйдаах - киинэлэргэ курдук «барыны барытын сатыыр» Америка спецсулууспалара. Өлүү түбэлтэлээх диэбиккэ дылы, былырыын эмиэ Малайзия оруобуна итинник сөмөлүөтэ Тихэй акыйааҥҥа ууга тааһы бырахпыт курдук сүтэн турар. Уорбалааччылар ити сууллубут Боинг ол сүппүт көтөр аал диэн туойбуттар. Бэл, сабыллыбыт түннүгэр тиийэ хаартыскаларын тэҥнээбиттэр. Бу дьон толкуйун салгыы кэпсээтэххэ, сөмөлүөккэ эрдэ өлбүт дьону хаалаабыттар. Ол иһин аймахтара айманаллара улаханнык ханна да көстүбэт үһү. Пааспардара туох да буолбатах эҥин диэн суруйбуттар. Биир киһи сөмөлүөт букатын да сууллубатах, байыаннай сөмөлүөтүнэн халлаантан итини барытын «бөх курдук» сүөкээбиттэр диэн суруйбутун сонньуйа аахтым. Маннык анал оҕуруктаах киһи өйүгэр баппат операцияны эмиэ Россияны моһуулаары оҥоһуллубут диэн буолар.



Түмүккэ

Итинник «араас версиялар» чинчийии үлэтэ бүппүтүн да кэннэ бука тахса турууһулар. Тоҕо диэтэххэ, кырдьык, биллибэт, киһи соһуйар да ыйытыктара бааллар. Эбиитин аан дойду аатырар судаарыстыбалара кистэлэҥ көрдөрүүлэрин аһаҕастык үллэстэр санаалара суох. Били, АХШ Иракка баар химическай сэби-сэбиргэли суох оҥоробут диэн сэриинэн киирэригэр, эмиэ итинник спецсулууспалар дааннайдарыгар олоҕурбуттара. Онтукалара букатын да сымыйа эбит диэн кэлин бэйэлэрэ билиммиттэрэ. Ол иһин итинник үһү домох курдук санаалар салгыы сайҕанан бара туруохтара. Ол эрэн син-биир тэргэн чыыбыһын тоҕо тардан буруйа суох барахсаттары анаара дойдуга утаарбыт киһи буолуохтаах. Ол киһийдэх орто дойду суутугар тардыллыа дуо?

Просмотров: 1744 Комментариев: 0 Автор: Чокуур Гаврильев
Стиль и орфография автора сохранены.
Мнение автора может не совпадать с мнением редакции.

Комментарии

Вы не можете оставить комментарий, пока не войдете на сайт. Вход / Регистрация

Авторизация на сайте через социальные сети

ЯСИА, Якутия, Саха Сирэ