Силиэстийэ биэрсийэтэ хайдах этэй? 

Санатар буоллахха, холуобунай дьыала бастаан РФ Холуобунай кодексатын 111-с ыст. 1 чааһынан, ол эбэтэр, киһи олоҕор кутталлаах ыарахан эчэйиини соруйан оҥоруу бэлиэтэ баарынан тэриллибитэ. Силиэстийэ кэмигэр ити ыстатыйа ордук ыарахаҥҥа – 30-с ыст. 3 чааһа-105-с ыст. 1 чааһыгар – уларыйбыта. Ол эбэтэр, киһини соруйан өлөрүүгэ холонуу диэҥҥэ. Барыллааһын силиэстийэ кэмигэр буруйданааччы Виктор Иванов ханна да барбат баппыысканан көҥүлгэ сылдьыбыта.

Силиэстийэ биэрсийэтинэн, бу дьыл от ыйын 14 күнүгэр киин куорат Хатыҥ Үрэх оройуонугар чааһынай дьиэҕэ олорор буруйданааччы Иванов ыала киһини сөбүлээбэт санааттан өлөрөргө санаммыт. Ити санаатын ситиһээри, гарааһыттан «МР-153» булт саатын ылан, ол киһи дьиэтигэр барбыт.

Ол тиийэн, гарааска киирэн иһэн, Мекюрдяновы көрөөт, түөскэ кыҥаан баран, өлөрөрүнэн суоһурҕаммыт уонна биирдэ ыппыт. Анараата аһаран биэрэн, Ивановка ойон кэлэн, саа уоһуттан тутан, былдьыы сатаабыт. Ол былдьаһа сылдьан, саа уоһун сиргэ туһаайаары, буутугар ыттарбыт. Ол кэнниттэн Иванов бааһырбыт киһини таһырдьа соһон таһааран истэҕинэ, эмсэҕэлээччи туох баар кыаҕынан утарылаһа-көмүскэнэ сатыыр кэмигэр, Иванов кини диэки туһаайан, өссө үстэ ыппыт. Ити ытыы кэнниттэн Мекюрдянов балта уонна ойоҕо сүүрэн кэлэн, сааны былдьаан ылбыттар.

Силиэстийэ сабаҕалыырынан, Иванов, киниттэн тутулуга суох быһыыттан-майгыттан сылтаан, ол эбэтэр, эмсэҕэлээччи күүскэ утарылаһан, туоһулар тохтотоннор, итиэннэ бааһырбыт киһиэхэ медицинскэй көмө суһаллык оҥоһуллан, өлөрөр санаатын ситиспэтэх. Эмсэҕэлээбит киһи олоҕун быыһаары, быраастар кини аҥар атаҕын быһарга күһэллибиттэр. 

Саала иһинээҕи быһыы-майгы 

Суут мунньаҕа сэтинньи 24 күнүгэр сарсыарда 10 чааһы ааһыыта саҕаланна. Саала кыараҕас уонна элбэх истээччи (икки өттүттэн аймахтар, доҕоттор, көннөрү интэриэһиргээччи дьон) кэлбит буолан, сорох-сорохтор сиргэ олорон иһиттилэр. Эмсэҕэлээччи Мекюрдянов, аҥар атаҕа суох киһи, баттыктаах сылдьар. Сууттанааччы, бэйэтэ да хатыҥыр киһи, өссө ырбыт курдук. Суут мунньаҕа эбиэккэ диэри төрдүс этээскэ буолбут эбит буоллаҕына, эбиэттэн киэһэ маҥнайгы этээскэ көстө. Эмсэҕэлээччи кирилиэһинэн тахсара-түһэрэ ыараханын иһин.

Сууттанааччы Иванов икки адвокаттаах – Нина Протопопова уонна Прометей Ефимов. Эмсэҕэлээччи Мекюрдянов интэриэһин эмиэ икки адвокат көмүскүүр – Юрий Андреев уонна Артем Сивокозов. Судьуйа – Лена Говорова, судаарыстыбаннай буруйдааччы – Эльвира Минеева, тылбаасчыт – Анна Самаганова. Тылбаасчыты Иванов көрдөһүүтүнэн ыҥырбыттар. Ханнык баҕарар суут кыттыылааҕа көрдөрүүтүн төрөөбүт тылынан биэрэр бырааптаах.

Суут мунньаҕа саҕаланыан иннинэ адвокат Прометей Ефимов суруналыыстары сырытыннарбат туһунан тылынан хадатаайыстыба киллэрдэ. Икки дьиэ кэргэн тус олоҕо көрүллэрин иһин. Ону суут ылыммата. Хадатаайыстыбаны эрдэ суругунан киллэрбэтэҕин уонна суут мунньаҕа аһаҕастык ыытылларын иһин. 

Иванов: «Саалаах тиийбиппин билинэбин» 

Эбиэккэ диэри сууттанааччы Виктор Иванов көрдөрүү биэрдэ. Буруйун сороҕун эрэ билиннэ. «Соруйан өлөрөөрү тиийбэтэҕим, саалаах тиийбиппин, алҕаска атаҕын ыппыппын билинэбин», - диэтэ. Ити саҕаланыытыгар.

Онтон сиһилии көрдөрүүтүгэр кэпсээбитинэн (кылгатан, сүрүнүн биэрэбин – В.М.), кини Сергей Мекюрдяновы 2009 сыл балаҕан ыйыттан билэр эбит. Ойоҕун кытта көрсүһэллэрин билэн, сүрэҕэ ыалдьан, балыыһалана, биэс ый туспа олоро сылдьыбыт. Ол эрэн, ойоҕунаан сыыйа-баайа эйэлэспиттэр, бииргэ буолбуттар. Онтон 2011 сыллаахха киниэхэ Мекюрдянов ойоҕо эрийэн, кэргэнэ кини ойоҕунаан билигин да көрсүһэллэрин эппит, өссө «ойоххун тоҕо буойбаккын?» диэн сэмэлээччи буолбут. Сиэйэ Уола анараа киһилиин ыам ыйыгар көрсөн кэпсэтэ сатаабытын, Мекюрдянов истэ да барбатах.

Ол от ыйын 14 күнэ үүнэр түүнүгэр Иванов саатын ыраастаары, дьиэтин иккис этээһигэр тахсан иһэн, ыала Мөкүрдээнэп тэлгэһэтигэр сылдьарын көрөн, өссө кэпсэтэн көрөргө санаммыт. Саалаахпын көрөн куттанан, бу сырыыга кэпсэтиэ диэн, саатын туппутунан ыалыгар барбыт.

Гарааска тиийбитэ – Мекюрдянов ытын аһын бэлэмнии олорор эбит. Иванов «кэпсэтэ кэллим» диэбитигэр, анараа киһи тута киниэхэ утары ыстаммыт, саатыттан тутан ылан, былдьаһыы, үөһэ-аллара тутуу буолбут. Ол кэмҥэ саа эстибит. Онтон иккиһин тыаһаабыт. Ол курдук сааны туппутунан, сосуһан, гараастан тахсыбыттар. Саа тыаһын истэн, Мекюрдянов балта уонна ойоҕо сүүрэн кэлбиттэр, балта сааны былдьаан ылбыт.

Иванов этэринэн, кини саата дефектээх – затвора уонна предохранителэ сымнаҕас, онон ханнык баҕарар түгэҥҥэ эстиэн сөп үһү. Ол иһин сааны былдьаһыы кэмигэр эмсэҕэлээччи Мекюрдянов бэйэтин хамсаныыларынан алҕас эһиэн сөп үһү. Быһылаан күнүгэр Иванов саатын маҕаһыыныгар биэс ботуруоннааҕа, уоһугар ботуруона суоҕа үһү (сааскыттан оннук иитиилээх турбут). Ону суут сааны аҕалтаран, бэрэбиэркэлииригэр көрдөстө. «Мин саалаах тиийэммин, кини эчэйдэҕэ» диэн бастаан эппитин көннөрөн биэрдэ. 

Мекюрдянов: «Иванов ойоҕун билбэппин» 

Эбиэттэн киэһэ эмсэҕэлээччи Сергей Мекюрдянов уонна кини бииргэ төрөөбүт балта көрдөрүү биэрдилэр.

Мекюрдянов көрдөрбүтүнэн, кини сууттанааччы ойоҕун ончу билбэт, ол иһин ханнык да чугас сыһыан кинилэр икки ардыларыгар баар буолуон сатаммат, кини бэйэтин ойоҕун таптыыр. «Иванов холуобунай эппиэтинэстэн куотуна сатаан, ойохпунаан сыһыаннаахтар диэн сымыйалыыр» диэтэ. Бэйэтин ойоҕунаан 2009 сыллаахха арахса сылдьыбыттар эрээри, ол атын, дьиэ иһинээҕи өйдөспөт буолууттан үһү. Биричиинэтэ – кини куоракка, ойоҕо улууска олорор буолан, онтон сылтаан кыыһырсаллара элбээн, арахсыыга тиийбиттэр.

Быһылаан буолар түүнүгэр кини ойоҕунаан Хаҥалас Еланкатыттан кэлбиттэр. Олбуордарыгар киирэн иһэн, ыалларын дьиэтин түннүгэр саалаах киһи кинилэр диэки кыҥаан турарын көрбүттэр. Чэйдээн баран, гарааска ыттарын аһын бэлэмнии тахсыбыт. Бэлэмнээн баран турбутугар, Иванов саатынан кыҥаабытынан көтөн түспүт, «өлөрүөм!» диэн хаһыытаабыт уонна ыппыт. Онуоха Мекюрдянов бөкчөс гынан, бэйэтин көмүскэнээри ойон тиийбитигэр, саа иккиһин эстибит, буутугар сылаас биллибит. Онтон кини икки илиитинэн сааны уоһуттан тутан, аллараа баттыы сатаабыт, онуоха Иванов «ыыт, барыгытын өлөртүөм!» диэн хаһыытаабыт. Сааны былдьаһан, таһырдьа сосуһан тахсыбыттар. Балта сааны былдьаан ылбытын кэнниттэн, бааһыран сыттаҕына, Иванов үстэ төхтүрүйэн кэлэн кинини төбөҕө тэбиэлээбит, саатын биэрэллэригэр модьуйбут.

Адвокат Прометей Ефимов эмсэҕэлээччиттэн: «Өскөтүн Иванову да, кини ойоҕун да билбэт уонна ыаллыы олорор дьон быһыытынан туох да иирсээҥҥит суох буоллаҕына, кини эйиэхэ тоҕо тиийдэ, туох матыып баарый?» диэн ыйытта. Онуоха Мекюрдянов: «Билбэппин, кини төбөтүгэр туох баарын хантан билиэмий?» диэн куруубайдык хоруйдаата. 

Суут силиэстийэтин салгыыта ахсынньы 3 күнүгэр буолар. Онно сууттанааччы уонна эмсэҕэлээччи ойохторо көрдөрүү биэриэхтэрэ. Мекюрдянов уонна Иванов ойоҕун икки ардыгар чугас сыһыан баара-суоҕа онно биллиэҕэ. Сабаҕалаан эттэххэ, барыта этэҥҥэ буоллаҕына, бу ый бүтүүтүн диэки бириигэбэр тахсыан сөп.