Кыратыттан норуот уус-уран айымньытынан умсугуйбута. 15 саастааҕар оройуоннааҕы сир салаатыгар бастакы артыаллары тэрийсиигэ көмөлөспүт. Всеобуч учууталларын кылгас кэмнээх бэлэмниир куурустарын бүтэрэн 1933 с. Мындаҕаайы бастакы сүһүөхтээх оскуолатыгар учууталынан анаммыт.

Үлэлии сылдьан репрессияҕа түбэспит, учуутал үлэтигэр 1939 с. биирдэ төннүбүт. Мугудай оскуолатыгар үлэлии сылдьан Дьокуускайдааҕы педагогическай институт тыл уонна литература факультетыгар кэтэхтэн үөрэммит. Сэрии саҕаланан үөрэҕэ уурайбыт.

1942 с. сэриилэһэр аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Калининград, Ленинград уобаластарын, Литваны, ,Белоруссияны, Польшаны босхолооһуҥҥа кыттыбыт, сэриини Германияҕа түмүктээбит. Ыараханнык бааһыра сылдьыбыт. Албан Аат III степеннээх, Аҕа дойду Улуу сэриитин I степеннээх бойобуой уордьаннар кавалердара.

Сэрии кэнниттэн үөрэтэр үлэҕэ төннүбүт. Фольклор уонна этнография матырыйааларын хомуйуунан дьарыктаммыт, оскуола музейын тэрийбит. 1955 с. кэтэхтэн үөрэнэн Дьокуускайдааҕы педагогика институтун бүтэрбит.

1966 сылтан ССРС Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ.

Саха норуодунай суруйааччыта, Саха АССР П. А. Ойуунускай аатынан Государственнай бириэмийэтин лауреата.

1993 с. ыам ыйын 24 күнүгэр өлбүтэ.

Айар үлэтэ

1957 с. бу иннинэ кимиэхэ да биллибэт ааптар «Ол күн» диэн поэматынан Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин 40 сылыгар анаммыт өрөспүүбүлүкэ таһымнаах куонкуруска кыттан иккис бириэмийэни ылбыта. Поэма 1958 с. туспа кинигэнэн тахсыбыта.

«Сааскы дьыбардар» романа 1967 сыллаахха буолбут куонкуруска эмиэ иккис миэстэни ылан, прозаик быһыытынан сиппитин-хоппутун көрдөрбүтэ. Айымньы 1971 с. бэчээттэммитэ. Роман саха литературатыгар көс эбээннэр олохторун-дьаһахтарын көрдөрөр бастакы айымньынан буолар.

«Саха чулуу суруйааччыта В.С. Соловьев-Болот Боотур айымньылара омук уратытын, киһи кэрэтин, киһи аналын туһунан дириҥ толкуйга аҕалар, үөрэтэр-иитэр, умсугутар дьикти күүстээхтэр. Болот Боотур романнара саха литературата сайдыытыгар суолталара улахан. Поэтика өттүнэн күүстээх, омук менталитетын арыйар дьиктилээх буолан, ааҕааччыны да, чинчийээччини да умсугутуохтарын умсугуталлар, саҥаттан саҥа ырытыыны, көрүүнү үөскэтэ, өйү-санааны долгута, күөдьүтэ туруохтара диэн эрэл улахан», - диэн суруйар Болот Боотур айымньыларын ырыппыт филологическай наука кандидата, Гуманитарнай чинчийии уонна аҕыйах ахсааннаах хотугу омуктар проблемаларын үөрэтэр институт научнай үлэһитэ Саргылаана Ноева.

Айымньылара

1. Поэма. - Дьокуускай, 1959;

2. Сааскы дьыбардар. Роман. - Дьокуускай, 1971;

3. Весенние заморозки. Роман /Авториз.пер. В.Дудинцева, Н.Гордеевой. - М., 1974; 1982;

4. Уhуктуу. Роман.- Кн. 1-3. - Дьокуускай, 1975 - 1987;

5. Пробуждение. Роман /Авториз. пер. В.Кочеткова - М., 1978 - 1984;

6. Ол күнтэн - бу күҥҥэ. Хоhооннор, поэмалар. - Дьокуускай, 1985;

7. Хомурахтаах хоту сирим оҕолоругар. - Дьокуускай, 1992.