Бастаан Мэҥэ Алдаҥҥа, Кириэс Халдьаайыга сырыттылар. Томпо оройуонуттан көрсүһүүгэ баһылык Георгий Герасимов, райсовет бэрэссэдээтэлэ Илья Шадрин уо.д.а. кыттыыны ыллылар. Депутаттар комитеттарын үлэлэрин туһунан кэпсээтилэр. Табаһыкка саҥа сокуонан компенсация 20 тыһ. солк. тэҥнэһэр. Бу көрүҥүнэн «Томпо» кооператив табаһыттара туһаныахтара. Үбүлээһин үс өрүттээх буолуоҕа.

Кэлин 12 сылга аан бастаан Ил Түмэҥҥэ 1 лиитэрэ үүккэ көрүллэр субсидияны улаатыннарыы боппуруоһа көрүлүннэ. Билигин 1 лиитэрэ үүт 30 солк. туттарыллыаҕа. Ону таһынан астыыр кооперативтар үүт туттарааччыларга сайыҥҥы кэмҥэ эбии 6-лыы солк., кыһын 10-нуу солк. 1 лиитэрэ үүккэ төлүүр буолуохтара. Бу Томпо улууһун ынах сүөһүнү иитэр саха нэһилиэктэрин олохтоохторугар быһаччы сыһыаннаах. Ыччаты тыа хаһаайыстыбатынан дьарыктанар үлэҕэ тардар инниттэн «Саҥа саҕалыыр фермер» диэн Россия грана олохтонно. Байаҕантай нэһилиэгэр кэннэки сылларга 100-түү сүөһү турар үс саҥа хотон тутулунна. Сайдыыга ааспыт күһүн биир хотон үлэҕэ киирбитэ. Аны Мэҥэ Алдан дьоно ылсан эрэллэр. Сайылыктар тутуллаллар. Ол эрээри сүөһү иитиитинэн сүрүннээн саастаах дьон дьарыктанар. Саҥа грант, баҕар, уларытыыны киллэриэ.

Владимир Местников этэринэн, олохтоох бэйэни салайыныы – бу норуот былааһа буоларын дьон өйдүөх тустаах. Нэһилиэк таһымыгар депутаттарынан былааннаахтык үлэлиир, олохтоох усулуобуйаны уонна кыһалҕалары билэр дьоһун дьон талыллыахтаахтар. Бу биһиэхэ сороҕор кыаллыбат. Ил Түмэн быыбар туһунан сокуоҥҥа уларытыылары киллэрдэ. Ол курдук, федеральнай сокуонунан салайтаран муниципальнай тэриллиилэр баһылыктарын депутаттар куоластааһыннарынан эбэтэр нэһилиэктэргэ ыытыллар быһаччы быыбардар түмүктэринэн талыллыахтарын сөп. МТ баһылыктарыгар 13 боломуочуйа хаалар. Нэһилиэнньэ көтөҕөр сөптөөх этиилэрэ өйөнүллэр буолуохтара. Быйыл биһиги улууспутугар хас да нэһилиэккэ баһылыктары талыахтаахтар. Онон дьон сокуон уларыйыыларын эрдэттэн үчүгэйдик билэрэ ордук.

ОДьКХ хайысхатынан быйыл республикаҕа саҥа хочуолунай тутуллуо суоҕа. Тутууларын 75%-на ыытыллыбыт объектарга үлэлэр түмүктэниэхтэрэ. Биһиги Дьабарыкы Хайабыт хочуолунайы ситэ тутуллуохтаарга киирсэр. Улууспутугар икки саҥа уһуйаан тутуллуо. Республикаҕа баар дьиэлэри оскуола иннинээҕи тэрилтэлэргэ уларытан тутуу практиката саҕаланыаҕа. Сылга 10 саҥа оскуоланы тутуу үлэтэ уонна саахалланар туруктаах дьиэлэртэн көһөрүү чэрчитинэн үлэ салгыы ыытыллыаҕа.

Дьон көрсүһүүгэ элбэх боппуруоһу биэрдэ: араас тутуулары ыытыы, ууга барбыт оттонор ходуһалар, суоллары өрөмүөннээһин, табаны иитии кыһалҕалара, агро-оскуолалар учууталларын хамнастара о.д.а. боппуруостар турдулар. Сорохтор этиилэрин суругунан биэрдилэр.