Быйыл республикаҕа биллэриллибит Предпринимательство сылынан орто уонна дьоҕус бизнеһи сайыннарыы чэрчитинэн, инвестиция форумугар Илин эҥэр улуустартан хаһааҥҥытааҕар да үгүс, сүүстэн тахса тыа хаһаайыстыбатын тэрилтэлэрин салайааччылара, предпринимателлэр, салайар уорганнар үлэһиттэрэ, нэһилиэк баһылыктара, тэрилтэ салайааччылара, Россиятааҕы, республикатааҕы бааннар бэрэстэбиитэллэрэ кэлэн кытыннылар.

Предпринимателлэр Илин эҥэргэ производствоны, аччыгый уонна дьоҕус бизнеһи сайыннарарга туһуламмыт бырайыактары икки хайысханан көмүскээтилэр.

 Агропромышленнай комплексы сайыннарыыга

Тыа хаһаайыстыбатын улуустааҕы управлениетын начальнига Иван Аргунов салалтатынан «Агропромышленнай комплекс» салааҕа 6 бырайыак көмүскэннэ. Экспертэр хамыыһыйаларын бэрэссэдээтэлинэн СР Тыа хаһаайыстыбатыгар уонна ас-үөл политикатыгар министерствотын экономикаҕа департаменын салайааччы Ульяна Антонова үлэлэстэ.

Улууспутуттан Павловскайтан «Саҥа олох» ХЭО директора Климент Петров кыһыҥҥы теплицаны, Төҥүлүттэн «Хоту» ТХПК бэрэссэдээтэлэ Иван Максимов Төҥүлүгэ модульнай буойунаны уонна «Лена» ТХПК бэрэссэдээтэлэ Федор Петров оҕуруот астарын харайар комплексы тутууга туһуламмыт бырайыактарын билиһиннэрдилэр. Чурапчыттан бааһынай хаһаайыстыба салайааччыта Айсен Егоров уонна Уус-Алдантан Василий Алексеев агрокластеры тэрийэр туһунан кэпсээтилэр.

Оҥорон таһаарыы уонна өҥөнү оҥоруу эйгэтигэр

секцияны предпримательство сайдыытын боппуруостарыгар, регионнар икки ардыларыгар сибээскэ уонна информационнай технологияларга улуустааҕы управление начальнига Егор Белолюбскай салайан ыытта.

Бу салааҕа элбэх бырайыак көмүскэнэн кыттааччылар болҕомтолорун тарта. «СР Транспортнай-логистическай киинэ» ААУо сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Виталий Киприянов, «МонолитСтрой» ХЭО экономиһа «Аллараа Бэстээххэ индустриальнай парканы тэрийии», предприниматель Петр Ефремов «Мэҥэ-Трэвел» туристическай кластер, Чурапчыттан Степан Борисов арболит блоктары оҥорууну тэрийии, Тааттаттан Туйаара Варламова мультисервис киинин, «Уус-Алдан-МТС» ХЭО директора Семен Ноговицын технокластер, Чурапчыттан Андрей Кузьмин пластмассаттан емкостары, Николай Макаров тимиртэн декоративнай оҥоһуктары оҥоруу, Уус-Алдантан Василий Готовцев аччыгый авиацияны сайыннарыы, Аллараа Бэстээхтэн Ариан Мохначевскай муостан оҥоһуктар, Амматтан Надежда Николаева эти-аһы кэнсиэрбэлээһин бырайыактарын көмүскээн өйөбүлү ыллылар, сорохтор салгыы ситэрэргэ этиилэри иһиттилэр.

Майаттан «Вада» ХЭО салайааччыта Максим Забровскай алкоголя суох гаастаах уонна натуральнай утахтары оҥорон таһаарыы бырайыагын кэпсээтэ, тэрилтэтин сайыннарыы былаанын билиһиннэрдэ. Чэпчэки сыаналаах утахтары оҥоруу, ыраас ууну кутуу наадалааҕынан бырайыак биһирэбили ылла.

«Авангард» ХЭО тутуу тэрилтэтин директора Николай Шишигин ыарахан уйуктаах массыыналарга автосервис уонна саппаас чаастары атыылыыр киини тэрийэргэ бырайыак толкуйдаабыт. Тутуу бары салаатыгар киэҥник туһаныллар буолбут HOWO курдук ыарахан уйуктаах массыыналары уонна Кытай дьоҕус трактордарын мотуорун өрөмүөннүүр, саппаас чаастарын быһа аҕалтарарга кэпсэтиһэр соруктаах Аллараа Бэстээххэ сервиһи тэрийии билиҥҥи кэмҥэ олус наадалааҕын бэлиэтиир. «Лиюаньда» хампаанньаны кытта дуогабар түһэрсэргэ кэпсэтиһиилэр ыытыллаллар. Онуоха предпринимателлэри өйүүр фондаттан 5 мөлүйүөн солкуобай үп-харчы көрүллэригэр баҕа санаатын эттэ.

Кытайтан «Амур Юань Дун» салайааччыта кытынна

Форум үөрүүлээх чааһыгар оройуон баһылыгын бастакы солбуйааччы Павел Сазонов улууска иккис төгүлүн ыытыллар инвестицияҕа анаммыт форум кыттыылаахтарын эҕэрдэлээтэ, улуус үлэҕэ-хамнаска, предпринимательствоҕа ситиһиилэрин сырдатта. 2009 сылтан ыытыллар Хэйлунцзянь провинция Мудандзянь куоратын кытта бииргэ үлэлэһии үтүө түмүктэрин аҕынна. Тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыы инники күөҥҥэ тутулларын бэлиэтээтэ.

Быйылгы форумҥа Кытай Народнай Республикатыттан «Амур Юань Дун» генеральнай директора Сун Цзянь Дун кыттан форум таһыма үрдээтэ. Сунь Цзянь Дун салайар хампаанньатын туһунан тылбаасчыт нөҥүө билиһиннэрдэ. «Амур Юань Дун» ХЭО хампаанньа Хэйхэтээҕи «Юань Дун» ХЭО филиала эбит. Хампаанньа тутуу, тыа хаһаайыстыбатын техникаларын, тутуу матырыйаалларын атыылааһынынан дьарыктанар. 2012 с. саамай элбэх техниканы атыылаан дойдуга инники күөҥҥэ тахсыбыт, дохуота 50 мөлүйүөн долларга тэҥнэспит. «Амур Юань Дун» тэрилтэ кэлэр биэс сылга 5 000 техниканы үгүс дойдуга атыылыырга итиэннэ улуус салалтатын кытта бииргэ үлэлэһэргэ бэлэмин биллэрдэ. Егор Белолюбскай улууска инвестиционнай политика туһунан иһитиннэрии оҥордо.

Түмүккэ форум кыттыылаахтарыгар Туоһу суруктар туттарылыннылар. Форуму сыллата ыытарга, инвестицияҕа анаммыт бырайыактарга республикатааҕы куонкурустары тэрийэргэ быһаарыыны ылыннылар. Кэлэр форуму Уус-Алдан улууһугар ыытар туһунан этии киирдэ.