Олохтоохтор республика салалтатыттан газохимическэй собуот тутуллуутунтуһунан ыйыталастылар. Саҥа тутуллубут модульнай балыыһанытлолру кыаҕынан үлэлэтэ охсору модьуйдулар. Саҥа таас оскуола тутуллуута уолдьаспытын хаһыс да сылын этэллэр. Үөрэнээччилэр биир кэлим экзамены туттарыыларын сэргээбэттэрин, хаһан тохтотулларын, “СР бочуоттаах ветерана” бэлиэҕэ чэпчэтиилэр тоҕо көрүллүбэттэрин, онкологическай киин хаһан тутулларын, нэһилиэк бюджета тыырыллыытын хаамыытын, ОДьКХ үлэһиттэрин хамнастара тоҕо намыһаҕын о.д.а. ыйыттылар. Саас, күһүн Өлүөнэ өрүһү туоруурга дьоҥҥо-сэргэҕэ айанныырга табыгастаах усулуобуйа, бэрээдэк хаһан олохтонорун, ыччат бэйэҕэ тиийиниитин бохсорго туох үлэ ыытылларын сурастылар.

Мунньахха газохимическэй собуот тутуллуутун утаран элбэх киһи тыл эттэ. Нэһилиэк баһылыга Екатерина Гаврильева Хаптаҕайдааҕы оҕо сэллигин эмтиир балыыһа дьиэтэ-уота эргэрбитинэн, саҥа дьиэ тутуллара наадатын туруоруста.

Валерий Иванов Хаптаҕайдааҕы комбикорм собуотун инники балаһыанньата уустугун этэн туран, 15 сыл устата собуот бары кыаҕын туһаммакка үлэлээбитин, нэһилиэнньэ хаһаайыстыбаларыгар бурдугу атыылааһын ситэ тэриллибэтин бэлиэтээтэ. Хаһаайыстыбалар оннооҕор сүөһүгэ, кууруссаҕа анаммыт бурдуктар сааһынан кытта аттарыллан оҥоһуллалларын билбэттэрин, соҕурууттан аҕалыллыбыт ынахха аналлаах бурдугу сиэтэр туһунан кэпсэтиигэ да суоҕун ыйда. Эляковкаҕа 20-тэн тахса ыалга электро-уот, уу турбатын тартарыы кыһалҕатыгар болҕомтону уурарга эттэ.

Земелустроитель Николай Попов нэһилиэнньэ баараҕай бырайыактартан бары өртүнэн көмүскэллээх буолуохтааҕын, газохимическэй собуот 2920 гектар иэннээх сири-уоту хабыахтааҕа киһи өйүгэр-санаатыгар баппатын бэлиэтээтэ. Евдокия Захарова балыыһаны сөптөөх куойкалаан түргэнник үлэлэтэргэ эттэ, отчуоту биһириирин биллэрдэ.

Спиридон Павлов үүт тутуллар сыаната 50 солкуобай буолуохтааҕын, эт сыанатын үрдэтэр тоҕо сатамматын, саха ынаҕын дэлэтэргэ эттэ.

Алевтина Егорова Кыайыы 70 сылынан сааһырбыт дьон чэпчэтиигэ наадыйалларын, онкологическай киин тутуллара наадатын, билиҥҥи диспансерга дьиэ-уот кыараҕаһа куһаҕанын бэлиэтээтэ. Альбина Баишева урукку сылларга оҕуруот үлэтигэр сылдьыбыт кырдьаҕастар бары эрдэ өлбүттэрин, оҕуруот дьаата буортулааҕын эттэ.

Отчуоту истэн баран олохтоохтор үлэни-хамнаһы биһирииллэрин биллэрдилэр.

Павловскайга

Олохтоохтортон отчуоту истэ 170-ча киһи кэллэ. Кэпсэтиһии сүрүн хайысхата эмиэ олохтоохтору долгутар газохимическэй собуот тутуллуута, тутуллан испит саҥа оскуола тоҕо тохтотуллубутун, оҕо саадын саҥа таас дьиэтэ тутууну туруорсуу тула буолла.

Нэһилиэккэ саҥа тутуллубут кыбаарталларга суолу-ииһи, электро-уоту, гаас ситимин тардыыга үп-харчы хайдах көрүллүөн сөбүн, ынахха субсидия, үүт сыаната, биэрэги бөҕөргөтүү боппуруостара таарылыннылар. Дойду үрдүнэн кризис содулуттан кредиттээһин, ипотека боппуруостара эмиэ күөрэйэн таҕыстылар. Онуоха кризиһи утары туох үлэ ыытылларын сурастылар. ОДьКХ үлэһитин хамнаһа 25000‒30000 диэри тиэрдиллэрэ наадатын эттилэр.

Элбэх киһи тыл этэн санаатын үллэһиннэ. Дмитрий Тимофеев саҥа тутууларга тендер диэн өйдөбүлү төрдүттэн тохтоторго, СР Тутууга министерствота итэҕэллээх тутааччыларынан үлэни-хамнаһы ыытара наадатын эттэ. Тыл эппит кырдьаҕастар нэһилиэккэ сүөһүнү иитии аҕыйаабытын, ыччат дьон үлэтэ суоҕун, баччааҥа диэри балыыһата суох олороллорун, бөһүөлэккэ улахан тутуу ыытыллыбатын ыйдылар.

Александра Николаева: “Бөһүөлэктаһынан ааһар “Лена” федеральнай суолу асфаллааһыҥҥа, “Заозернай” түөлбэ электро-уотун кыамтата олус мөлтөҕөр болҕомтону ууруохтаах, тыа сирин сайыннарыы, чуолаан сүөһүнү хайдах элбэтэр туһунан кэпсиэхтээх этигит. Былырыыҥҥы отчуот сүнньүнэн этиилэрбит тоҕо ахтыллыбатыларый?”, ‒ диэтэ.

Николай Карамзин эһиилги отчуокка салайааччы Валерий Максимов хайаан да кэлэн отчуоттууругар, Правительство үлэтин салааларынан кыбаартал да аайы отчуоттуур наадатын эттэ, улууска гаас ситимин тардыы тоҕо 6‒7 эрэ нэһилиэги хабан баран, улууһу барытын хааччыйбакка, Чурапчы диэки ыытыллыбытын сураста. Базальт, бетон билиитэ оҥорор собуоттар өйөбүлү ылбаккалар үлэлэрин тохтоппуттара хомолтолооҕун бэлиэтээн туран, тыа сиригэр болҕомтолоохтук сыһыаннаһан үлэлиир наадатын ыйда итиэннэ үрдүкү салалтаттан оройуон баһылыга Николай Старостины таба өйдөөн, өйөөн үлэлииригэр эттэ.

Павловскайдар отчуоту “үчүгэйинэн” сыаналаатылар.

Хаптаҕай уонна Павловскай нэһилиэгин олохтоохторо газохимическэй собуот тутуллуутун бырайыагын сүнньүнэн утарбаттарын, ол гынан баран сахалар уутуйан үөскээн олорор кыараҕас сирдээх-уоттаах улуустарыгар туппаттарыгар, атын сиргэ, чуолаан Алдан диэки кытаанах почвалаах сиргэ көһөрөн туталларыгар быһа-бааччы модьуйан туран санааларын үллэһиннилэр.