ЯСИА12+ СахаМедиа

Сюжеты

Главное Политика Экономика Общество Территория Инвестник Происшествия Культура Спорт Природа Жизнь Подробно Не факт

На карте

19 октября 2015, 11:04

Хоту уонна арктическай улуустары өйүүр кэм уолдьаста


Алтынньы 14 күнүгэр УраҺалаах нэҺилиэгэр "Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр тыа хаҺаайыстыбатын сайыннарыы" сокуон барылын дьүүллэҺиигэ олохтоох депутаттар, общественность, тыа хаҺаайыстыбатын үлэҺиттэрэ кыттыыны ыллылар. Бырайыагы дьүүллэҺиини нэҺилиэк дьаҺалтатын баҺылыга Владимир Новиков салайан ыытта.

Владимир Вадимович саҥа сокуон сыалын-соругун, олох уларыйыытын ирдэбилигэр сөп түбэҺиннэрэн ылылларын этэн туран, бырайыак ис хоҺоонун билиҺиннэрдэ. Сокуон бырайыага 27 ыстатыйаттан турар. Бастатан, бу сокуон боростуой үлэҺиккэ тугу биэрэрий? Сокуоҥҥа үлэ ханнык хайысхаларыгар государствоттан үбүлээҺин оҥоҺуллара чопчу ыйыллыбыт.  ИккиҺинэн, сир боппуруоҺа күүскэ турбут. ҮсүҺүнэн, урут суох земскэй зоотехник, агроном диэн специалистар киирэллэрэ көрүллүбүт. Бу - саҥа быҺаарыы. Зоотехник 500-тэн тахса сылгы, ынах сүөҺүлээх нэҺилиэктэргэ сыҺыарыллар. 100 гааттан элбэх сирдээхтэргэ агроном көрүллэр.

Биир улахан саҥа хайысханан тыа хаҺаайыстыбатынан дьарыктанар технологиялары хааччыйыы киирбит. Бу үлэ сүрүн ис хоҺооно, холобур, племүлэ сүөҺү иитиитин технологиятын хааччыйыахтаах. Тыа хаҺаайыстыбатыгар каадыр боппуруоҺа эмиэ болҕомтоҕо ылыллыбыт.

"Уопсайынан, тыа хаҺаайыстыбатын бары салаалара түмүллүбүттэр. Элбэх үлэ ыытыллыбыта көстөр", - диэн бэлиэтээтэ, баҺылык.

Салгыы дьүүллэҺиигэ киирдилэр. Кыттааччылар эрдэттэн бэлэмнэнэн кэлбит буолан, сокуон барылын ырытыҺыы көхтөөхтүк барда. Хас биирдии кыттааччы Сокуон барылын илиитигэр тутан олорбута маныаха улахан көмөлөөх буолла. 

Мунньах кыттыылаахтара дьүүллэҺии кэнниттэн сокуон барылыгар эбиилэри киллэрэргэ этиилэри киллэрдилэр. НэҺилиэк ытык кырдьаҕаҺа, тыа хаҺаайыстыбатын сайдыытыгар олоҕун анаабыт Иннокентий Егорович Стручков билиҥҥи кэмҥэ бэйэ оҥорон таҺаарар бородууксуйатынан хааччыллыы суолтата үрдээбитин, онон бу сокуон олоххо киириитэ улахан кэскиллээҕин тоҺоҕолоото. "БиҺиги улууспутугар ынах сүөҺүнү элбэтии соруга турар. Ол гынан баран Сутуруохаҕа оттуур ходуҺа суох. Дьүкээбинэй учаастагар ууну түҺэриигэ үлэни күүскэ ыытыахха наада", - диэтэ.  БаҺылык Владимир Новиков мелиорация үлэтин үбүлээ-Һинэ олохтоох бүдьүөккэ буолбакка, тыа хаҺаайыстыбатын министиэристибэтин нөҥүө көрүллэрэ охсуулааҕын эттэ. Онон мелиорация үлэтин боломуочуйатын, үбүлээҺинин олохтоох дьаҺалтаҕа биэрэр туҺунан этии киирдэ. Оттуур ходуҺа баар буоллаҕына, сүөҺү да ахсаана элбиэ.

НэҺилиэккэ кырымахтаах саҺылы иитиинэн дьарыктаналлар. Агрохайысхалаах орто оскуола үөрэнээччилэрин эмиэ бу хайысхаҕа сыҺыарар. Ол эрээри кэнники сылларга саҺыл аҺылыга  кыайтарбат.  Манна ынах ахсаана аччаабыта эмиэ охсор.  

БалыктааҺын хоту улуус сүрүн дьарыга. Балыксыттар биэс күннээх хааччаҕы суох оҥорорго туруорсуохха диэтилэр. Манна биири өйдүөххэ наада. БалыктааҺын сокуона федеральнай, оттон биҺиги ырытыҺар сокуоммут республика сокуона. Бу боппуруоска Ил Түмэн депутаттара тиҺигин быспакка федеральнай уорганнары кытта үлэлэҺэллэр.

"Кэскил" детсад сэбиэдиссэйэ Аида Иннокентьевна Стручкова каадыр боппуруоҺугар тохтоото. "Тыа хаҺаайыстыбатын үлэҺитин хамнаҺа кыра, үлэтэ элбэх, сынньалаҥа суох, атыннык эттэххэ престижнэйэ суох  буолан, эдэр ыччат бу хайысхаҕа сыстыбат буолла", - диэтэ. Тыа сиригэр кэтэх олорор дьиэни тутууну элбэтэргэ, тыа хаҺаайыстыбатын үлэҺиттэрин оҕолорун оҕо кыҺатыгар босхо сырытыннарарга этии киллэрдэ. 

Түмүккэ мунньах кыттыылаахтара сокуон барылыгар хоту уонна арктическай улуустарга көмө туҺунан туспа ыстатыйа баара буоллар диэн санааны эттилэр. "Өрөспүүбүлүкэ киэҥ. Бары араас усулуобуйаҕа олоробут. Хоту улууска оҕуруот аҺа өлгөмнүк үүммэт, ынаҕы сүөҺүнү иитэргэ ороскуота киин улуустардааҕар хас да төгүл үрдүк. Онон сүөҺү эбии аҺын аҕалыыга, оттукка өйөбүл көмөнү сокуонунан бигэргэтэр наада", - диэтилэр.

Г

При частичном или полном использовании материалов гиперссылка на сайт ysia.ru обязательна.
Категория: Общество Просмотров: 788 Источник: ЯСИА Автор: Галина Матвеева Подписаться на обновления

Комментарии

Вы не можете оставить комментарий, пока не войдете на сайт. Вход / Регистрация

Авторизация на сайте через социальные сети

ЯСИА, Якутия, Саха Сирэ