ЯСИА12+ СахаМедиа

Сюжеты

Главное Политика Экономика Общество Территория Инвестник Происшествия Культура Спорт Природа Жизнь Подробно Не факт
23 июня 2015, 15:07

Эбээн-Бытантайга "Айылгы" түмсүү дьон сэҥээриитин ылар


"Айылгы" эдэр кэрэ аҥаардар уопсастыбаннай түмсүүлэрэ былырыын күһүн тэриллибитэ. Соторутааҕыта Арассыыйа күнүгэр номнуо иккис кэнсиэрдэрин туруоран көрөөччү кутун тутуохтарын туттулар. Түмсүү түс-бас киһитэ, көҕүлээччи, эдэр ийэ, уопсастыбанньык Айсана Аммосованы кытта кэпсэттибит.
- Айсана, түмсүүгүт туһунан сэһэргии түс.
- Маҥнай эдэр ийэлэр спортивнай саалаҕа мустан кыралаан фитнеһинэн, аэробиканан дьарыктанарбыт. Онтон түмсүү дуу, холбоһук дуу тэринэр санаа үөскээбитэ. Баҕа санаа киһини ханна баҕарар тиэрдэр дии саныыбын. Бастаан 5-6 эрэ этибит, билигин 20 - тэн тахса буоллубут. Истиһэ-истиһэ ким эрэ дьүөгэтин, ким эрэ ыаллыытын ыҥыран улам элбээтибит. Баҕалаахтары барыларын билигин да ыҥырабыт. Дьэ ол курдук мустан, аны кэнсиэр туруорар санаа үөскээбитэ. Кулууптар үөрэ-көтө көрсүбүттэрэ: "Кулууп иһинэн тэриллиҥ, оччоҕо биһиги хос да биэриэхпитин сөп", - диэн сүбэлээбиттэрэ. Түмсүүбүт аатын толкуйдааһыҥҥа икки ааты ырыппыппыт: "Күбэйэ" уонна "Айылгы". Маҥнайгы аат хайдах эрэ ийэҕэ эрэ сыһыаннаах диэммит, "Айылгы - ай ыллыктаах суолу» диэҥҥэ тохтообуппут. Ити курдук, бастакы сүрэхтэниибит Дьахтар күнүгэр анаммыт бырааһынньыктааҕы кэнсиэргэ буолбута. Көрөөччүлэр олус сылаастык ылыммыттара, онтон наһаа үөрбүппүт, салгыы мантан кынат анньынан бу иккис кэнсиэрбитин кэҥэтэн туруордубут. Кэнсиэрдиир таҥаспытын-саппытын барытын бэйэбит тиктэбит. Көстүүмнэрбит матырыйаалын сакаастаабыппыт хойутаан кэлэн, биир киэһэ иһигэр тиктибиппит. Этэҥҥэ ааста. Биһиги бары тус туһунан идэлээх дьоммут, ол эрэн интэриэспит биир - сынньалаҥы туһалаахтык, интэриэһинэйдик атаарыы. Кэнсиэринэн, ырыанан-тойугунан эрэ муҥурданыахпыт суоҕа. Инникигэ былааммыт элбэх - иистэниэхпит, ас да астыахпыт, нэһилиэктэргэ сылдьан билсиэхпит-көрсүөхпүт. Баҕа баһаам.
- Иккис кэнсиэргит олус бэркэ ааста. Нүөмэрдэргитин бэйэҕит туруордугут дуо? Оҕолоргутун кытыннарбыккыт наһаа үчүгэй.
- Бэйэбит бөҕө буоллаҕа дии. Ким тугу сатыырынан харса суох кыттабыт, бэлиэтии көрбүккүт буолуо. Ол курдук, Лида Суханова уруккуттан акробатиканан дьарыктанар, фитнеспит сүрүн хамсаныыларын үөрэтэр киһибит. Кини нүөмэрин көрөөччү олус биһирээтэ. Сценкаларга, ырыаларга Кустууртан төрүттээх кыргыттар хото кытыннылар. Оҕолорбутун бэйэбитин кытта илдьэ сылдьабыт, спортивнай саала буоллун, кэнсиэр буоллун. Бу оҕоҕо даҕаны холобур буолар дии саныыбын. Спортивнай саала салалтата биһиэхэ нэдиэлэҕэ икки күнү анаабыта. Киһи хайаан бэйэтигэр нэдиэлэҕэ биир-икки чааһы анаабат буолуой? Үөрэ-көтө мустабыт, хата бириэмэ биллибэккэ ааһар. Кэргэттэрбит маннык дьарыкпытын утарбаттар, өйүүллэр.
- Айсана, эн бэйэҥ урут уопсастыбаннай үлэнэн дьарыктаммытыҥ дуо?
- Оо, мин оҕо эрдэхпиттэн ыллан-үҥкүүлээн, барытыгар бары кыттан улааппытым. Устудьуоннуу сылдьан эмиэ араас хайысхалаах түмсүүлэргэ үлэлээбитим. Үлэһит да буолан бараммын олорон хаалбатаҕым, ханна ыҥыраллар да барытыгар кыттан иһэбин уонна уопсастыбаннай үлэнэн дьарыктанарбын сөбүлүүбүн, мантан сэниэ ылабын диэххэ сөп. Билигин ыал ийэтэ да буолларбын эмиэ сүүрэри - көтөрү наһаа сөбүлүүбүн, кэргэним бэйэтэ эмиэ инник эйгэлээх буолан олус өйдөһөбүт. Баатаҕайга үлэлии сылдьан Катя Ноговицына диэн дьүөгэм тэрийбит "Молодежь Верхоянья" түмсүүтүгэр бэрт ситиһиилээхтик үлэлээбиппит. Аҥардас аэробиканан дьарыктанан өрөспүүбүлүкэ таһымыгар хаста да кыттан турардаахпыт. Манна улуус дьаһалтата олус өйүүр этэ, үп - харчы өттүгэр харгыс диэни олох көрсүбэтэхпит. Көстүүмнэрбит, айаммыт ороскуотун барытын уйуналлара. Дьоһун өйөбүллээх буолан, үлэбит да таһаарыылаах этэ.
- Эһигини хайҕыахха эрэ сөп. Саҕалааһыҥҥыт салгыы сайыннын, ситиһиилээх буолуҥ! Түмүккэ тугу этиэҥ этэй.
- Болҕомтоҕут иһин махтанабын. Дьиэҕэ олорор уонна уопсайынан бары баҕалаах кэрэ кыргыттары, эдэр ийэлэри биһиги түмсүүбүтүгэр кыттыһаргытыгар ыҥырабын. Биһиги кэлбит киһини үөрэ-көтө көрсөбүт. Эдэр дьон олорон хаалымаҥ, тыа сирин сайдыыта, инникитэ биһигиттэн бэйэбититтэн тутулуктааҕын өйдүөҕүҥ, умнумуоҕуҥ. Сайыҥҥы сынньалаҥҥытын үчүгэйдик, туһалаахтык атаарыҥ, күнтэн күүстэ-уохта ылыныҥ.
При частичном или полном использовании материалов гиперссылка на сайт ysia.ru обязательна.
Категория: Территория Просмотров: 910 Источник: ЯСИА Автор: Яна Рожина Подписаться на обновления

Комментарии

Вы не можете оставить комментарий, пока не войдете на сайт. Вход / Регистрация

Авторизация на сайте через социальные сети

ЯСИА, Якутия, Саха Сирэ