Бу быйыл эрэ буолбут көстүү буолбатах. Уопсайынан дьон сайыҥҥы ыйдарга саймааран хаалара, били, этэргэ дылы, «закономерность» курдук буолбута ыраатта. Уопсайынан сайын үгүс тэрилтэлэргэ үлэ-хамнас «суй-сай» курдук буолара баар суол. Оттон ол, дьиҥинэн, туох да үчүгэйэ суох.
Инньэ гынан, улууспут «Сунтаар сонуннара» хаһыатыгар сурутуу туругун туһунан билсиэххэ. Бүлүүчээҥҥэ - 34, Хадаҥҥа - 21, Аллыҥаҕа - 18, Арыылаахха - 31, Кэппэндээйигэ - 18, Кириэстээххэ - 32, Куокунуга - 45, Кутанаҕа - 118, Күндэйэҕэ - 60, Маар Күөлгэ - 27, Бордоҥҥо (Тэҥкэ) - 55, Сунтаарга (Илимниир) - 437, Тойбохойго - 58, Түбэй-Дьаархаҥҥа - 35, Устьеҕа - 14, Уһун Күөлгэ - 30, Хороҕо - 4, Сиэйэҕэ - 62, Элгээйигэ (Толоон) 98 сурутааччы баар буолла.
Итини тэҥэ Дьокуускайга, Мииринэйгэ сурутан ааҕааччылардаахпыт. Сурутуу аҕыйыырыгар араас биричиинэ элбэҕэ биллэр. Онтон биир саамай сүрүннэринэн урукку почта сырыыта бытаана диэн буолар этэ. Оннооҕор улуус киинигэр. Кэлбэт бэчээккэ хайдах сурута туруохпутуй дииллэрэ. Этэр эттэҕинэ, ол эмиэ да оруннаах курдуга. Ол эрээри, билигин почта сырыыта тупсуу өттүгэр баран иһэрин мэлдьэһиллибэт. Почтаны ылыыга нэһилиэк бэйэтэ кыһаллар буоллаҕына өссө үчүгэй.
Ити нэһилиэктэринэн сурутууну көрдөххө Кутана нэһилиэгэ ыраах инники түспүт. Билигин нэһилиэктэринэн хаһаайыстыба ахсаанын ааҕыы урукку курдук судургу, «буруолааҕынан» буолбатах. Онон бырыһыанынан тэҥнэбил оҥорор кыах суох курдук. Улууска үлэ, спорт, култуура, тупсаран оҥоруу өттүгэр өрүү да инники күөҥҥэ сылдьар кутаналар ааҕан билиини-көрүүнү хаҥатыы өттүгэр эмиэ инники сылдьаллара туох да мөккүөрэ суох.
Кутаналар ханнык да кэмҥэ бэчээккэ сурутууну намтаппаттарын төрүөтүн билээри Кутанатааҕы почта отделениетын начальнигын, субу сотору почтаҕа үлэлээбитэ үйэ чиэппэрэ туолуохтаах, ол иһигэр сүүрбэһис сылын начальнигынан үлэлиир Иннокентий Спиридоновы кытта кэпсэттим.
Почта үлэтигэр баай уопуттаах, дириҥ билиилээх-көрүүлээх Иннокентий Иванович биһиги нэһилиэккэ почтабыт аҕалыыга-илдьиигэ кыһалҕа суох диэн кэпсээнин саҕалыыр: «Баһылыкпыт Николай Васильевич Давыдов, «Айан-Суол» тэрилтэ салайааччыта Вячеслав Владимирович Крыжановскай бэйэтэ, үлэһиттэрэ Сунтаарга киирдилэр даҕаны туох да санатыыта, соруһуута суох нэһилиэк почтатын буор-босхо таһааран биэрэллэр. Онон почтабыт нэдиэлэҕэ үстэ кэлэ турар. Түгэнинэн туһанан, сурутааччылар ааттарыттан кинилэргэ улахан махталбын этэбин. Табылыннаҕына, өрөспүүбүлүкэ хаһыатын кытта тахсыбыт күнүгэр тутар түгэммит кытта баар буолааччы. Почта кэллэр эрэ, хонноро сыппаппыт. Өссө биһиги өр сылларга солбуллубат «общественнай» почтальоннаахпыт. Николай Герасимович Николаев ким-хайа иннинэ кэлэн, үөрэ-көтө көмөлөспүтүнэн киирэн барар».
Мин манна биири эбэн этиэм этэ. Кутанаҕа хаһыакка сурутууну хаһыс да сылын Розалия Ивановна Иванова сыралаһан туран олус көхтөөхтүк ыытар. Киниэхэ улахан махтал.
Иннокентий Иванович түгэнинэн туһанан диэн, саамай көхтөөх сурутааччыларын ааттарын ааттыан баҕарар: «Мин үлэлиэхпиттэн мэлдьи саамай элбэх сурутуулаах Валерий Парфеньевич Николаев буолар. Кини билигин төһө да үлэлээбэт пенсионер буоллар, 20 араас сурутуулаах. Эмиэ пенсионер, инбэлиит Анатолий Семенович Макаров 5 сурутуулаах. «Айан-Суол» салайааччылара Вячеслав Владимирович уонна Михаил Иванович бэйэлэрэ 6-7 сурутуулаахтар. Кистэл буолбатах, билигин интеллигенция өттө соччо аахпат диэн буолар. Оттон биһиги оскуолабыт директора Капитон Николаевич, баһылыкпыт Николай Васильевич о.д.а. бэрт элбэх хаһыаты-сурунаалы суруттаран, билиилэрин-көрүүлэрин хаҥаталлар. Кырдьык, аахпат киһи толкуйдаабат буолар дииллэр дии».
Дьэ, улуус биир бастыҥ үлэлээх почтатын начальнига И.И. Спиридонов итинник санаалаах-оноолоох. Мин итиннэ «Киһи күҥҥэ саатар биир страница кэриҥэ ханнык баҕарар суруйууну аахпат буоллаҕына, кини кэхтиигэ барар» дииллэрин санатыахпын сөп. Биһиги «Сунтаар сонуннара» хаһыаппытыгар ханнык баҕарар ыйтан сурутуоххутун сөп. Умнубуттар, баһаалыста, кэлиҥ, сурутуҥ, ааҕыҥ.
Комментарии
Авторизация на сайте через социальные сети