ЯСИА12+ СахаМедиа

Сюжеты

Главное Политика Экономика Общество Территория Инвестник Происшествия Культура Спорт Природа Жизнь Подробно Не факт
15 июля 2015, 13:52

Оҕолоргутугар болҕомтолоох буолуҥ!


Хомолтолоох түбэлтэ Нерюнгри оройуонун Чульман бөһүөлэгэр от ыйын 12 күнүгэр таҕыста Ити күн, киэһэ 21.00 чаас саҕана, биир ийэ полицияҕа эрийэн, 4 саастаах уолчаана күнүс 13.00 чааска таһырдьа оонньуу тахсан баран сүппүтүн туһунан тыллаабыт. Буоларын курдук, бастаан бэйэлэрэ көрдүү сатаабыттар.

Кыра саастаах оҕо өр көстүбэтэҕиттэн сиэттэрэн, бу чахчынан силиэстийэ уорганнара РФ Холуобунай кодексатын 105-с ыст. 2-с чааһын “в” пуунунан холуобунай дьыала тэрийбиттэрэ. Кыра саастаах оҕону соруйан өлөрүү бэлиэтэ баарынан. Бу дьыала хаамыыта РФ СК Саха сиринээҕи управлениетын уонна Ис дьыала министиэристибэтин салалталарын ураты хонтуруолугар сылдьыбыта.  

  Оҕо сүппүтүн туһунан иһитиннэрии киирээтин, оройуоннааҕы полиция үлэһиттэрэ түрүлүөнүнэн хомуллан, дьиэлэри, булуустары, быраҕыллыбыт сирдэри бэрэбиэркэлээбиттэрэ. Көрдөөһүҥҥэ полицейскайдары таһынан быыһыыр сулууспа үлэһиттэрэ, кинологтар, волонтердар уонна көмөлөһүөн баҕалаах олохтоохтор кыттыбыттара.

  Ол эрэн, хомойуох иһин, икки күн буолан баран, от ыйын 14 күнүгэр, кыракый эрэйдээх өлүгэ көһүннэ. Дьиэтиттэн чугас 50 м сиргэ, ыалларын тиэргэнигэр быраҕыллыбыт эргэ холодильник иһиттэн. Иһигэр киирэн баран, аанын кыайан аспакка тахсаахтаабатах быһыылаах...

    Силиэдэбэтэллэр оҕо көстүбүт сирин (быһылаан миэстэтин) көрдүлэр-үөрэттилэр. Омос көрүүгэ, уолчаан этигэр-сиинигэр ол-бу баас-үүт, эчэйии суох. Туохтан өлбүтүн быһаарар сыаллаах судмедэкспертиза анаммыт.    

      Полиция сүбэлиир: холкутуйа сатааҥ!

    Дьон ууга тааһы бырахпыттыы сураҕа суох сүтүүтэ сыл аайы тахса турар. Чугас киһиҥ – оҕоҥ, аймаҕыҥ, доҕоруҥ – сүттэҕинэ, айманаҕын, куһаҕан санаалар тохтоло суох киирэллэр, барар-кэлэр сиргин булбаккын. Маннык түгэҥҥэ ис дьыала үлэһиттэрэ көмө көрдөөн кэлбит киһиэхэ өйү-санааны сааһыланан, холкутуйа сатыырыгар, паникалаабатыгар сүбэлииллэр. Оччоҕуна эрэ сүппүт киһи (оҕо) туһунан толору иһитиннэриини биэрэр кыахтааххыт.

 * Уһаппакка-кэҥэппэккэ, полицияҕа, “суһал көмөҕө” эрийтэлээн, туох буолбутун кэпсии охсуҥ. Бастатан туран, оҕоҕун бүтэһигин көрбүт кэмҥэр туох таҥастааҕын, тугу саҥарбытын, күҥҥүт хайдах саҕаламмытын, оҕоҥ тугунан дьарыктаммытын, ханна барарын эппитин – барытын өйдүү сатыахтааххын.

 * Оҕо сүттэҕинэ, тутатына чугас, билэр дьоҥҥутугар барыларыгар эрийэн ыйыталаһыҥ, биллэриҥ. Оҕоҥ сылдьыан сөптөөх дьонугар баран бэйэҥ көрдөө. Оҕоҥ доҕотторуттан токкоолос, туох былааннаах эбитин, тугу эппитин, бүтэһигин хаһан, ханна көрбүттэрин.

 * Полиция дьуһуурунай чааһыгар оҕоҥ сүппүтүн туһунан сайабылыанньа суруйан хааллар. Ол сайабылыанньаҕын хайаан да регистрациялыырын модьуй. Оҕоҥ хаартыскатын илдьэ тиийэргин умнума.

 * Эн оҕоҕун көрдөөһүнүнэн дьарыктанар участковай боломуочунай дуу биитэр полиция атын сулууспатын да үлэһитэ буоллун, хас биирдии ыйытыытыгар кыыһырбакка, аймаммакка, чуолкайдык хоруйдуу сатаа. Санааҕар, толоос да ыйытыы буоллун. 

  • Оҕоҥ саарбах доҕоттордоох дуу, бэрдэ суох үлүһүйүүлээх дуу буоллаҕына, ону кистээбэккэ кэпсээ. Туохтан эрэ куттаммытын дуу, туох эрэ санааҕа ылларбытын дуу билэр буоллаххына, ону ымпыгар-чымпыгар диэри өйдүү сатаа. 

  • Оҕоҥ сүтүүтүгэр чопчу киһини уорбалыыр буоллаххына, ол киһи туһунан эт, сиһилии ойуулаан биэр.  

  • Оҕо сүппүтүн туһунан төһөнөн элбэх киһи билэр да, соччонон көдьүүстээх. Онон, оҕону көрдөөһүҥҥэ билэр дьоҥҥун кытыарарын таһынан, полицияттан сүбэлэтэн баран, сонуну киэҥник тарҕатар ситимнэргэ, интернеккэ, социальнай ситимнэргэ оҕо хаартыскатын уонна ориентировкатын биэриэххэ. 

  • Оҕону көрбүт туоһу баар буоллаҕына, ол киһи толору аатын, дьиэтээҕи аадырыһын, төлөпүөннэрин нүөмэрин сурун.

    Оҕо көмүскэллээх буолуута – эһиги эппиэтинэскит

 Ити үөһэ суруллубуту таһынан, өссө маннык сүбэлэр бааллар:

  • Өскөтүн оҕо олорор, сылдьар сирин-уотун үчүгэйдик билбэт буоллаҕына, кини таҥаһыгар (иһинээҕи өттүгэр) кини аатын-суолун, дьиэҕит аадырыһын, төлөпүөҥҥүтүн суруйан тигиҥ.

  • Оҕоҥ дьиэттэн тахсарыгар туох таҥастааҕар, ханна, кимниин барбытыгар болҕомтоҕун уурар буол.

  • Дьиэтээҕи альбомҥутугар эбэтэр төлөпүөҥҥүтүгэр оҕоҥ эрэ буолбакка, дьиэ кэргэҥҥит бары чилиэннэрин, чугас аймахтаргыт саҥатык хаартыскалара баар буолалларыгар кыһаллыҥ.

  • Оҕоҕутугар ханна оонньуохтааҕын кытаанахтык сэрэтиҥ. Бэйэҥ ол оройуоҥҥа олорор, таһырдьа ыскамыайкаҕа куруук сынньанар кырдьаҕас дьону кытта билсэриҥ ордук.

  • Оҕоҕун кытта оонньуу ньыматынан уулуссаҕа, тэлгэһэҕэ хайдах сылдьыахтааҕын туһунан үөрэтэр-кэпсиир буол. Билбэт дьоҥҥун кытта кэпсэтимэ, тугунан да “мончууктаатын” (мороженайынан, ыт, куоска оҕолорунан, кэмпиэтинэн уо.д.а), кинини кытта ханна да, хаһан да барсыма диэн үчүгэйдик этиҥ.

  • Оҕоҕутугар чэпчэки сыаналаах, боростуой төлөпүөннэ ылан биэриҥ. Уонна суотабай сибээс операторыгар абонент ханна сылдьарын быһаарар өҥөнү холботторуҥ. Оччоҕо оҕоҥ хас хардыытын билэр кыахтаныаҥ. 

Оҕоҕутугар болҕомтолоох буолуҥ! Кини олоҕо – эһиги илиигитигэр!

При частичном или полном использовании материалов гиперссылка на сайт ysia.ru обязательна.
Категория: Происшествия Просмотров: 941 Источник: ЯСИА Автор: Вера Макарова Подписаться на обновления

Комментарии

Вы не можете оставить комментарий, пока не войдете на сайт. Вход / Регистрация

Авторизация на сайте через социальные сети

ЯСИА, Якутия, Саха Сирэ