Балык тириититтэн, уҥуоҕуттан эҥинэ бэйэлээх оҥоһуктар дьон дьүүлүгэр туруоруллубут этилэр. Бу өрөспүүбүлүкэтээҕи доруобуйаларынан хааччахтаах уонна тулаайах оҕолор үөрэнэр техникум-интернаттарын иитээччитэ Капитолина Алексеева оҥоһуктара.
Капитолина Михайловна 1978 сыллаахха Саха государственнай университетын биолого-географическай факультетын бүтэрэн баран, Бүлүү улууһун Баппаҕаайытыгар учууталлаабыт. Ити сылтан араас харамай уонна балык чуучулатын оҥоруутунан дьарыктаммыт.
-- Кэлиҥҥи кэмҥэ балык маҕыһыыныгар киирэн, талбыт балыкпын атыылаһабын, -- диэн кэпсиир сэһэргэһээччим. Капитолина Михайловна маҕаһыыҥҥа көннөрү атыылаһааччы курдук буолбакка, өрүү "өссө тугу оҥоруохха сөбүй?" диэн санаалаах көрө-истэ сылдьар эбит.
Баҕалаах киһи маннык оҥоһуктары хайдах оҥоруон сөбүй?
Тоноҕосчут (стрекоза) уонна лыах
Кыһыл эттээх (кижуч) балык төбөтүн буһаран баран, уҥуохтарын ылҕаан, сууйан баран куурдуллар. ПВА клейинэн панноҕа сыһыараҕын.
Сордоҥ уонна сыалыһар балыктар чуучулалара
Бу "Строганина" фестиваль быыстапкатыгар анаан уонча хонуктааҕыта оҥоһуллубут чуучулалар.
этин субатыттан араараҕын;
болдьоҕо суох төһө баҕараргынан хатараҕын (тоҥоруоххаэмиэ сөп);
оҥороргор илитэҕин, хайдах баҕарбыккынан тэнийэр;
иһигэр мас көөбүлүн, таҥас эбэтэр пенопласт угаҕын;
хараҕын оҕуруонан, пластигы уулларан эбэтэр бөлтөгөр тимиринэн оҥоруохха сөп;
балык иһин толору симэн баран, өрөҕө өттүттэн хайыппыт сиргинэн тигэҕин;
тигиллибит балыккын лаахтыыгын (“маслянай” эбэтэр ПВА клей ордук барсар).
-- Ити курдук балык тириититтэн тугу барытын оҥоруохха сөп: шкатулканы, куруусканы, бэргэһэни, сэлээппэни. Саамай үчүгэй оҥоһук хатыыс (осетр) тириититтэн оҥоһуллар, -- дин сүбэлиир маастар.
Собо уҥуохтарыттан "Кыыс мэтириэтэ"
"Улахан собо ойоҕоһун уҥуохтарын хомуйан, кыыс мэтириэтин оҥоробун. Хараҕа – “самолет курдук” диэн оҕо сылдьан оонньуур уҥуохпут", -- диэн быһаарар сэһэргэһээччим.
Сордоҥ уонна сыалыһар тириититтэн ураһа
Быыстапкаҕа анаан, тэрээһин буолуон иннинэ нэдиэлэ иһигэр оҥоһуллубут оҥоһук.
Кыайыы сылыгар анаммыт "Балык" панно
-- Аҕа дойду Улуу сэриитин кэмигэр Саха сиригэр балыгы бултуур 32 холхуос тэриллибит. Ол ыарахан кэмҥэ дьоммутун-сэргэбитин аччыктааһынтан быыһаабыт Балыкка анаан бу үлэбин оҥорбутум.
Сэрииттэн эргиллибэтэх таайдарым (ийэм бииргэ төрөөбүт убайа уонна кини икки быраата) кэриэстэригэр быйыл ыам ыйыгар “Арчы дьиэтигэр” Улуу Кыайыынан сибээстээн, 70 дэйбиир оҥорон, быыстапка тэрийбитим. Ол дэйбиирдэрбин алгысчыт Борис Михайлов бэлиэтии көрөн, "Евразия форумугар араас омук кэлэр" диэн уларсан, ол тэрээһиҥҥэ анаммыт улахан быыстапкаҕа кытыннарбыта.
Көрөөччү санаата
Валентина МИХАЙЛОВА, Ньурба улууһа Күндээдэ нэһилиэгэ:
-- Капитолина Алексеева балык тириитититтэн уонна уҥуоҕуттан оҥорбут оҥоһуктарын көрөн баран, олус сөбүлээтим. Дьон оҥорор да буолар эбиттэр! Билигин киһи туох эрэ күндү бэлэх оҥороругар итинник бэйэ оҥоһуулаах бэлэхтэри көрдүүр буолла. Онон бу оҥоһуктарын Капитолина Алексеева быыстапкаҕа эрэ буолбакка, атыыга анаан оҥороругар сүбэлиэм этэ.
Светлана ПРОТОПОПОВА, Аллайыаха улууһа, Чокурдаах сэлиэнньэтэ:
-- Саха киһитэ айылгыта оннугуттан буолуо, айылҕа матырыйаалыттан оҥоһуктары ордук сэргиир уонна ылынар. Бу маннык оҥоһуктары оҥоруу 90-с сыллар саҕаланыыларыгар саха оскуолатыгар национальнай концепция олоххо киириэҕиттэн утумнаахтык сайдыбыта. Ол кэмтэн ыла саха маастардара өйдүүн-санаалыын "уһуктан", билигин киһи кинилэр үлэлэрин көрөн, бэйэбит маннык дьарыкка уһуйуллуохпутун баҕарабыт. Тарбаҕар сатабыллаах киһи оҥоһуга оннук бэйэтигэр тардар күүстээх.
Капитолина Алексееваттан собо ыһаарытын рецебэ:
Капитолина Михайловна балыктан араас аһы астыырын сөбүлүүр. Буолумуна, балыгы тала сылдьан атыылаһар киһи, балык арааһын сиир буоллаҕа. Кэпсэтиибит түмүгэр мин киниттэн соботтон биир эмэ сөбүлээн оҥорор бүлүүдэтин рецебин ыйыталастым.
Үөстэммит собону бурдукка булкуйан баран, улахан хобоордооххо икки өттүттэн кытарчы ыһаарылыыгын
Ол кэнниттэн иһин үчүгэйдик буһарар инниттэн, салгыы духовкаҕа үтэҕин.
Маннык буспут собо минньигэс уонна сымнаҕас, көстүүтэ да атын. Оттон собону духовкаҕа көннөрү буһардаххына, мииҥҥэ буспут курдук көрүҥнэнэр, амтана да атын.
Комментарии
Авторизация на сайте через социальные сети