ЯСИА12+ СахаМедиа

Сюжеты

Главное Политика Экономика Общество Территория Инвестник Происшествия Культура Спорт Природа Жизнь Подробно Не факт
10 декабря 2015, 15:43

Орто Халымаҕа нэһилиэк баһылыктарын үгэс буолбут сүбэ мунньахтара буолла


Ахсынньы 9 күнүгэр Орто Халымаҕа муниципальнай тэриллиилэр баһылыктарын үгэс буолбут сүбэ мунньахтара буолла. Мунньаҕы улуус баһылыга Евгений Слепцов салайан ыытта.

Көрсүһүүнү саҕалыырыгар Евгений Михайлович быйылгы быыбардар түмүктэринэн хат талыллыбыт уонна саҥа баһылыктары эҕэрдэлээн туран баһылык дуоһунаһын сүкпүттэрин туоһулуур дастабырыанньалары кытта эҕэрдэ суругу туттартаата.

Бастакынан нэһилиэнньэлээх пууннары тупсарыы туһунан боппуруос көрүлүннэ. Санатан эттэххэ, хас биирдии МТ сирин-уотун тупсарыыга 3 сыллаах былаан оҥостубута. ОДьКХ министиэристибэтин нөҥүө маныаха субсидия бэриллэр. Куораттарга 8,5 мөл. диэри, тыа сирдэригэр 4,5 мөл. диэри үп көрүллэр. Ол эрээри субсидия барыларыгар бэриллибэт. 5 хайысхалаах былааны сөпкө толоруу ирдэнэр. Биһиги куораппыт уонна Берёзовкаттан ураты бары нэһилиэктэр былааннарын оҥорон ыыппыттара эрээри, докумуоннара итэҕэстээх буоланнар, куонкуруска хапсыбатахтар. Онон кэлэр өттүгэр маннык итэҕэһи-быһаҕаһытаһаарбатинниттэн, Дьокуускайтан специалист кэлэн, баһылыктары кытта сирэй көрсөн быһааран биэрдэ. Онон олус туһалаах көрсүһүү буолла диэн бэлиэтиэххэ наада.

Бэйэтин нэһилиэгэр туох тупсарыы үлэтэ барбытын туһунан Бастакы Хаҥалас нэһилиэгин баһылыга Николай Винокуров билиһиннэрдэ:

Биһиэхэ тупсарыы үлэтигэр 9 киһилээх анал штаб тэриллибитэ. Бу быйылгы эрэ үлэ буолбатах. 2012 сыллаахха Арчы дьиэтин тутан үлэҕэ киллэрбиппит, 2013 с. — уулуссаны оҥорбуппут, 2014 с. — Култуура киинин саҥардан туппуппут, быйыл — Винокуров аатынан уулуссаҕа тротуардары, бэтэрээннэрбитигэр, ийэлэрбитигэр уонна сэрии кыттыылаахтарыгар анаммыт стелалар саҥардыллыбыттара. Бэйдиэ сылдьар ыттары быстах кэмҥэ тутар пуун оҥоһуллубута. Уулуссалары сырдатыыга 56 светодиоднай лаампалары холбоотубут. Баларга туспа линия тардан, дьаһалтаттан сырдатыллар гына оҥордубут (туспа счётчиктаах). Быйыл 26 дьиэ кииннэммит ититиигэ холбонно.

Ханна да буоларын курдук, итэҕэс-быһаҕас кыралаан баар. Үс сыллаах бырагыраамаҕа туох сыыһалары таһаарбыппытын бэҕэһээҥи семинарга ыйан биэрдилэр. Маннык көрсүһүү тэриллибитэ олус туһалаах диэн бэлиэтиэхпин баҕарабын.

Иккис боппуруос өрөспүүбүлүкэ Ил Дархана Е.А.Борисов быйылгы этиитигэр туһаайылынна. Ол курдук, Евгений Михайлович биһиги улууспутугар туһааннаах ханнык хайысхаҕа ордук болҕомтону ууруохха сөбүгэр тохтоото, сүрүн тосхоллору ыйан биэрдэ.

Үһүс боппуруоһунан быйылгы кыстык хаамыыта көрүлүннэ. Иһитиннэриини улуустааҕы дьаһалта производственнай салаатын специалиһа Григорий Макаров оҥордо. Быйылгы былааҥҥа көрүллүбүт дизельнэй уматык, таас чох, ньиэп улууска толору тиэлиннэ диэтэ.

Куоракка 1835 погоннай миэтэрэ ититэр ситим уларытыллыбыт, Хатыҥнаахха — 1, Сылгы Ыытарга 4 хочуол уларытыллыбыттар.

Южная” хочуолунайга циклон уларытыллыбыт, ону кытта өрөмүөн үлэтэ ыытыллыбыт. Итиннэ “Сахастрой-2002” тэрилтэ үлэлээбит. Ол эрээри күн баччааҥҥа диэри үлэ ситэ түмүктэнэ илик. Энергияны кэмчилээн туттууга 38 тэрилтэҕэ теплосчётчиктар туруоруллубуттар.

Төрдүс боппуруоһунан чааһынай сектор кииннэммит ититэр ситимҥэ холбонуутун көрдүлэр. 2014 сыллаахха улуус үрдүнэн 205 дьиэ холбоммут эбит буоллаҕына, быйыл 104 дьиэ холбоммут: Хатыҥнаахха — 19, Эбээххэ — 29, Арҕахтаахха — 9, Өлөөкө Күөлгэ — 26, Налимскайга — 10, Ойуһардаахха — 10 дьиэ. Оттон төһө да быйылгы былааҥҥа хапсыбаталлар, Сыбаатайга дьаһалта 50% ороскуоту уйунан туран, 10 дьиэни кииннэммит ититэр ситимҥэ холбообут. Онон бу нэһилиэк холобурга ылылынна.

Санатан эттэххэ, нэһилиэнньэ кыаммат араҥатыгар Үлэҕэ уонна социальнай сайдыыга министиэристибэ нөҥүө субсидия көрүллэр. Ол курдук, 2013 сыллаахха — 950 тыһыынча үп көрүллүбүт буоллаҕына, итинэн 38 киһи туһаммыт. 2014с. — 12 мөл. көрүллүбүт. Манан 117 киһи туһаммыт. Оттон быйыл 6 мөл. кэлбитигэр эбии 800 тыһ. көрдөөн, 56 киһи туһанара ситиһилиннэ. Ол курдук, Өлөөкө Күөлгэ — 19, Арҕахтаахха — 1, Ойуһардаахха — 9, Сыбаатайга — 6, Эбээххэ — 20 ыал субсидиянан туһаммыт.

Улуустааҕы социальнай харалта управлениетын начаалынньыга Софья Винокурова бэлиэтииринэн, бу бырагыраама 2016 сыллаахха бүтэһигин үлэлиэҕэ.

Түмүккэ кыһалҕалаах боппуруостар иһилиннилэр. Ол иннинэ биири этиэхпин баҕарабын. Ааспыт сылга нэһилиэктэргэ таас чоҕу кэлэр сыл тохсунньутугар диэри саппаастаах тиэйэргэ быһаарыы ылыныллыбыта уонна тиэйии-таһыы үлэтэ оннук тэриллибитэ. Кумааҕыга сыллааҕы нуорматтан ордук чох тиэллибитэ эрээри, Хатыҥнаахха ахсынньыга да тиийбэтэ. 10 тоннаҕа диэри көҥүл тахса илигинэн, баар кыһалҕаттан тахсар инниттэн ОДьКХ массыыналара күөлгэ киирбэккэ Кэтэх учаастакка диэри чоҕу тиэрдэллэр, салгыы Хатыҥнаахтан “Беларусь” уонна ДТ тыраахтардар утары кэлэн тиэнэ сылдьаллар. Күҥҥэ 60 тонна тиэйиллэр. Онтуларын утарынан оттон олороллор. Бу күн ГИМС баран мууһу кэмнээн көрдө да буоллар, чарааһынан билиннэ. Онон улахан массыыналарга көҥүл тахсара эрдэ диэн быһаардылар.

Аны туран Ойуһардаахха эмиэ 11 хонукка эрэ тиийэр чох хаалбытын туһунан саҥа талыллыбыт баһылык Елизавета Жиркова көрсүһүү саҕана иһитиннэрдэ. Холобурга аҕаллахха, Ойуһардаахха быйыл 2000 тонна чох, Сыбаатайга 3000 тонна тиэллибит. Бу икки нэһилиэк дьиҥэ тэҥкэлэһэ кыахтаах эбиттэр да буоллар, чоҕу тиэйиигэ 1000 тоннанан араастаһыылаахтар. Онон сыллааҕы ороскуоту ааҕыыга сыыһа-халты тахсар эбит дуу диэн түмүккэ кэллилэр. Онон кэлэр өттүгэр ким төһө кыахтааҕынан төһө чох орскуоттанарыгар сөптөөх ааҕыы ыытыллыан наада диэн баһылыктар этиннилэр. Олохтоох ОДьКХ тэрилтэ бэрэстэбиитэлэ ааҕыыны Дьокуускайга оҥороллор, биһиги буолбатах диэн быһаарда. Онон бу боппуруос ситэ өйдөммөккө хаалла.

При частичном или полном использовании материалов гиперссылка на сайт ysia.ru обязательна.
Категория: Территория Просмотров: 616 Источник: ЯСИА Автор: Анфиса Белоногова Подписаться на обновления

Комментарии

Вы не можете оставить комментарий, пока не войдете на сайт. Вход / Регистрация

Авторизация на сайте через социальные сети

ЯСИА, Якутия, Саха Сирэ