ЯСИА12+ СахаМедиа

Сюжеты

Главное Политика Экономика Общество Территория Инвестник Происшествия Культура Спорт Природа Жизнь Подробно Не факт
8 сентября 2015, 16:32

Урутаан сайдар территорияларга – ураты болҕомто


Саха сирин делегацията кыттыылаах Илиҥҥи эконмическай форум түмүктэннэ. Владивосток куоратын “Нуучча” арыыта бу күннэргэ аан дойду бөдөҥ бизнес киинигэр кубулуйда.

Манна Арассыыйа регионнарыттан уонна 24 тас дойдуттан араас хампаанньалар бэрэстэбиитэллэрэ кэлэн кыттыыны ыллылар. Сүрүн сорук – дойду Уһук Илин оройуонугар бизнес интэриэһин тардыы уонна бу региоҥҥа инвестиция киириитин көҕүлээһин. Субъектар сайдыыга туһуламмыт бырайыактарын 200-тэн тахса  2 триллион солкуобайдаах үбүлээһини ирдиир кэскиллээх бырайыактар көмүскэннилэр.

 

Саҥа саҕалааһын олуга

 

Сыл суолталаах бэлиэ тэрээһинигэр РФ президенэ Владимир Путин кыттыыны ылла.

Дойду баһылыга эппитинэн, Уһук Илиҥҥи региоҥҥа бизнескэ кыттыһарсаҥа саҕалааһыннары өйүүр хампаанньаларга сайдыыларыгар ураты болҕомто ууруллуоҕа.

-- Уһук Илин региоҥҥа сүрүн соругунан социальнай экономика  сайдыыта буолар. Ол эбэтэр аныгы технология ирдэбилинэн транспорт инфраструктуратыгар, үөрэхтээһиҥҥэ, олорор дьиэни тутууга, хаачыстыбалаах медицинскэй өҥөнү оҥорууга Арассыыйа уонна тас дойду инвестордара бизнестэрин бу хайысхаларга туһулаан сайыннаралларыгар кыах биэрэн туран, онно усулуобуйа тэрийиэхтээхпит.  Ол эбэтэр урутаан сайдар территорияларга производство саҥа көрүҥүн олоххо киллэрэргэ үлэлэһэр резиденнэргэ нолуокка чэпчэтии режимэ олохтонуоҕа, ураты административнай өйөбүл миэрэлэрэ ылыллыахтара. Уһук Илин регионугар маннык 9 урутаан сайдар территория тэриллибитэ. Ол эбэтэр Саха сирэ, Приморскай уонна Хабаровскай кыраайдар, Амурскай уобаласка, Чукотка уонна Камчатка бу территориялары сайыннарыыга улахан үлэни ыытыахтара. Былааҥҥа Приморье “Нуучча” уонна Уссирийскай “Улахан” арыыларыгар урутаан сайдар территориялары сайыннарыы баар. Кэнэҕэс бу маннык территориялар регион бары оройуоннарыгар баар буолуохтара. Оччотугар Арассыыйа Уһук Илинэ тас дойдулар сүрүн дьыалабыай кииннэрин кытта күрэстэһэр олуга уурулларын ситиһиэхпит, -- диэн бэлиэтээтэ дойду президенэ Владимир Путин Илиҥҥи экэномическай форумҥа тыл этэригэр.

 

Сүрүн докумуоннарга илии баттаһыы

 

Илиҥҥи экономическай форумҥа Саха сирэ бэйэтин кыаҕын, кэскилин көрдөрдөн, форум сессияларыгар көхтөөх кыттыыны ылла.

 Ил Дархан Егор Борисов салалтатынан бөдөҥ хампаанньалары уонна федеральнай биэдэмистибэлэри кытта бииргэ үлэлэһиигэ сөбүлэҥнэри түһэристилэр. Ол курдук, балыктааһын, туризм, ойуур харыстабылын министиэристибэлэрин кытта туһааннаах үлэни ыытарга анал докумуоннарга илии баттанна.

-- Быйыл баһаары утары охсуһууга улахан үлэ ыытылынна. Арассыыйаҕа аан бастаан “пилотнай бырайыак” диэн ааттаан, үбүн-аһын эрдэттэн туруорсан, тустаах үлэ-хамнас ыытыллан баһаар саҥа туран эрдэҕинэ, авиационнай патруль үлэлээбитэ. Инньэ гынан, быйыл төһө да баһаар ахсаана элбэх буоллар, умайбыт ойуур иэнэ сүүстэн тахса төгүл кыччаата. Ити “пилотнай бырайыагы” биһиги кэнэҕэс олоххо киллэрииһибит диэн сүбэлэстибит. Үөһээҥҥи салалта ити ньыманы – эрдэттэн үбүлээһини оҥорууну Арассыыйаҕа барытыгар тарҕатарга диэн толкуйга киирдэ, -- диэн Ил Дархан Егор Борисов бэлиэтээтэ. Маны таһынан, Саха сирин делегацията Мэҥэ Хаҥалас улууһун Аллараа Бэстээҕэр 50 тыһ. төбө сибиинньэ турар комплекса тутуллуохтаах бырайыагын көмүскээтэ. Ол инниттэн аҕа баһылык Владивостокка тиийээт, Приморскай кыраай агропромышленнай эбийиэктэригэр сырытта.

-- Приморье кыраайын аһатан олорор биир сибиинньэ иитэр улахан хаһаайыстыбаҕа сылдьан, бу үлэни биир кэлим хайысхалаахтык ыыталларын көрдүм. Ол эбэтэр сибиинньэ иитиитин уонна бурдугу оҥорон таһаарыы хаһаайыстыбалара ыкса сибээстээхтик бииргэ үлэлииллэр эбит. Онон бу  хайысханы эмиэ туһаныахха сөп, -- диэн санаатын үллэһиннэ аҕа баһылык Егор Борисов.

 

Экспердэр болҕомтолоро: бизнес-инкубатордар

 

“Кангалассы” урутаан сайдар территория – Саха сирэ биир тумус туттар бырайыага Илиҥҥи экономическай форум кыттыылаахтарын болҕомтолорун тугунан тарта?

Предпринимательство хайысхатыгар инвестицияны тардыыга туһуламмыт “төгүрүк остуолу” Москватааҕы “Сколково” салайыы оскуолатын  ректора Андрей Шаронов салайан ыытта. Манна Уһук Илин уокуругун субъектарын баһылыктара, бырайыактары үөрэтэр Арассыыйа, тас дойдулар ааттаах-суоллаах экспердэрэ уонна инвестордар кыттыыны ыллылар. Дьүүллэһии сүрүн тиэмэтинэн дьыалабыай өрүттэр үөрэппит бырайыактарын түмүгэ буолла. Маныаха инвестицияны тардыыга Уһук Илиҥҥи региоҥҥа инники күөҥҥэ Саха сирэ таҕыста. Ол эбэтэр Андрей Шаронов бэлиэтээбитинэн, төһө да уустук усулуобуйалаах сиргэ олордоллор, Саха сиригэр предпринимательство сайдыыта олус күүстээх. Эксперт бу хайысханы өйөөһүн механизмнарын туһунан билиһиннэрэригэр Ил Дархан Егор Борисовтан көрдөстө. Егор Афанасьевич дьоҕус бизнес сайдыытыгар усулуобуйаны Инвестиционнай сайдыы агенствота оҥорорун иһитиннэрдэ.

-- Кэскиллээх бырайыактары көрдөөһүнүнэн уонна ону инники күөҥҥэ таһаарыынан Саха сирин сайдыытын корпорацията дьарыктанар. Маныаха тустаах нормативнай-правовой база, нолуок уонна бюджет механизма оҥоһуллан бэлэм. Бу маны барытын государственнай уонна чааһынай партнерство сайдыытын киинэ сүрүннүүр, -- диэн быһаарда Ил Дархан.

Уһук Илин уокуругун губернатордарын  сүрүн болҕомтолорун оройуоннарга тэриллибит предпринимателлэр бизнес-инкубатордара, Саха сирин Технопаркатын филиалларын тэрийии тарта. Оттон омук экспердэрэ Россия регионнарыгар суох Венчурнай пуонда бастакы түмүктэрин биһирээтилэр.

-- Арассыыйа урутаан сайдыы террриторияларын бырайыактарыттан уһулуччу миэстэни (бастакы үс пууҥҥа ааттанар) “Кангалассы” бырайыак ылар. Манна билигин 20 резидент үлэлиир. Бу бырайыакка хабыллыахтарын  иннинэ предпринимателлэр дьоҕус тэрилтэлэрэ аччыгый инновационнай тэрилтэлэр ахсааннарыгар киирэллэрэ. Онтон урутаан сайдыы территорияларын бырайыагар киирэн баран, 2030 сылга диэри бу тэрилтэлэр оҥорон таһаарыы производствотын муҥутуурдук сайыннарыахтара уонна саҥа аныгы технологиялары биир бастакынан олоххо киллэриэхтэрэ, -- диэн санаатын үллэһиннэ СӨ Ил Дархана Егор Борисов.

 

 

При частичном или полном использовании материалов гиперссылка на сайт ysia.ru обязательна.
Категория: Экономика Просмотров: 684 Источник: ЯСИА Автор: Елена Потоцкая Подписаться на обновления

Комментарии

Вы не можете оставить комментарий, пока не войдете на сайт. Вход / Регистрация

Авторизация на сайте через социальные сети

ЯСИА, Якутия, Саха Сирэ