ЯСИА12+ СахаМедиа

Сюжеты

Главное Политика Экономика Общество Территория Инвестник Происшествия Культура Спорт Природа Жизнь Подробно Не факт
3 июля 2015, 10:32

Улуу Кыайыы 70 сылыгар: Анаабырдар киэн туттар бэтэрээннэрэ


Аҕа дойду Улуу сэриитэ бүппүтүн кэннэ Анаабыр улууһугар кэлэн олохсуйбут, оҕо-уруу тэнитэн иккис дойду оҥостубут сэрии түөрт бэтэрээнин албан аатын мэлдьи ытыктыыбыт, ахтабыт. Олортон биирдэстэринэн Горнай оройуонуттан төрүттээх Дмитриев Егор Николаевич буолар.

photoByWidth&id=38879&width=1000

Егор Николаевич 1925 с. кулун тутар 3 күнүгэр Горнай оройуонун 1 Одуну нэһилиэгэр холкуостаах дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүтэ. Уоттаах сэрии саҕаланарыгар кини 16 саастаах эдэркээн уол этэ. Онон кинини 1944 сыллаахха бэс ыйыгар Ворошилов аатынан холкуоска тыылтан фроҥҥа аттары тиэрдэр биригээдэҕэ үлэлии сырыттаҕына сэриигэ барар бэбиэскэ туттарбыттара. Одунуттан 13 көстөөх сиргэ баар оройуон киинигэр Бэрдьигэстээххэ атынан таһаарбыттар. Онно хас да күн устата комиссияны ааһан, армияҕа барара бигэргэммитэ. Үөрэнэн, бирисээгэ биэрэн баран, эдэркээн уолаттар арҕаа фроҥҥа ыыталларыгар көрдөһө сатаабыттарын, Монголияҕа ыыппыттар. 1944 с. бэс ыйыгар 386-с Западнай стрелковай полкаҕа рядовойунан, атырдьах ыйыгар I мотострелковай полкаҕа автоматчигынан анаммыт.Онтон 1946 с. бэс ыйыгар 103 №-дээх мотоциклетнай батальон отделениетыгар пулеметчиктаабыт. 1947 с. бэс ыйыттан 1948 с. кулун тутар ыйыгар диэри 31 №-дээх механизированнай полкаҕа минометчиктаабыт. 17-с армия 1-гы стрелковай полкатыгар автоматчигынан Японскай империалистары утары сэриигэ кыттыбыта. Кырыктаах кыргыһыыларга элбэх биир дойдулаахтара геройдуу охтубуттара. Сэрии бүппүтүн кэннэ кини сулууспалаабыт чааһыгар «Хинганскай» диэн бочуоттаах аат иҥэриллибитэ уонна киниэхэ Верховнай Командующай Махтал суругун туттарбыттара. ССРС Верховнай Сэбиэтин Президиумун уурааҕынан 1948 с. тохсунньу 13 күнүгэр гвардия рядовойа буолан, Аҕа дойду сэриитин II степеннээх орденнаах, «Японияны кыайыы иһин» мэтээллээх дойдутугар эргиллибит.

photoByWidth&id=38880&width=1000

Сэрии кэнниттэн 1948 сыллаахха Анаабырдааҕы «Рыболовпотребсоюз» бэрэссэдээтэлэ А.П. Корнилов ыҥырыытынан Сааскылаахха кэлэн олохсуйбута. Бастаан оройуоннааҕы атыы-эргиэн тэрилтэтигэр рабочайынан үлэтин саҕалаабыта. 1950 сыллаахха остолобуой сэбиэдэссэйинэн, онтон ыскылаакка сэбиэдэссэйинэн анаммыт, 1953 сылтан Халҕаннаахха маҕаһыыҥҥа атыыһытынан, 1954 сылтан оройуоннааҕы тыа хаһаайыстыбатын дьаһалтатыгар бухгалтерынан, 1957 сылтан оройуоннааҕы ис дьыала отделыгар милиционерынан, 1960 сылтан оройуоннааҕы маҕаһыыҥҥа сэбиэдэссэйинэн, 1964 сылтан оройуоннааҕы атыы-эргиэн тэрилтэтигэр хаһаайыстыба сэбиэдэссэйинэн пенсияҕа тахсыар диэри үлэлээбит. Уһун сылларга үтүө суобастаахтык үлэлээн «Үлэ бэтэрээнэ» мэтээлинэн наҕараадаламмыт. Кини сымнаҕас майгылаах, үтүө-мааны киһи буолан Анаабыр олохтоохторугар убаастанар, ытыктанар киһи этэ. 40-тан тахса сыл олорон Сааскылааҕы иккис дойду оҥостубута.

photoByWidth&id=38881&width=1000

Олоҕун аргыһын Андросова Татьяна Михайловнаны 1949 сыллаахха Сааскылаахха көрсөн ыал буолан, икки оҕоломмуттара. Билигин 11 сиэннээхтэр, 3 хос сиэннээхтэр. Күн сириттэн 1991 сыл олунньу 19 күнүгэр ыарахан ыарыы кэнниттэн барбыта.

Егор Николаевич сэриигэ мүччүргэннээх сырыыларын мэлдьи оҕолоругар, сиэннэригэр кэпсиир эбит. Сиэнэ Саргылаана бу курдук кэпсиир: «Мин эһэм куруук сэрии туһунан кэпсиирэ. Сэриигэ ыксаллаах быһыы-майгы буолара ханна барыай. Биирдэ сэриилэһэ сылдьан саатын буулдьата, артиллериятын снаряда бүтэн хаалан, өстөөхтөрү утары ыстыыгынан киирсэргэ күһэллибит. Онно көрдөҕүнэ өстөөхтөрө үксэ бэйэтин саастыы эдэркээн баҕайы уолаттар эбит. Иһигэр төһө да аһына санаатар, «эн өлөрбөтөххүнэ, бэйэҕин өлөрүөхтэрэ» диэн, харса суох түсүһэн испит. Эһээм сэрии бүтүөр диэри биирдэ да эчэйбэккэ сылдьыбыт. Кэлин дьону өлөрбүтүттэн быһыылаах, олус хараастара. Ол эрэн кини ытык иэһэ буоллаҕа дии».

При частичном или полном использовании материалов гиперссылка на сайт ysia.ru обязательна.
Категория: Территория Просмотров: 882 Источник: ЯСИА Автор: Е. Андросова Подписаться на обновления

Комментарии

Вы не можете оставить комментарий, пока не войдете на сайт. Вход / Регистрация

Авторизация на сайте через социальные сети

ЯСИА, Якутия, Саха Сирэ