ЯСИА12+ СахаМедиа

Сюжеты

Главное Политика Экономика Общество Территория Инвестник Происшествия Культура Спорт Природа Жизнь Подробно Не факт
26 ноября 2015, 10:04

Суруйааччылар Сыа Бүлүүгэ ыалдьыттаатылар


Саха норуодунай поэта, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Суруйааччыларын сойууһун бэрэссэдээтэлэ Иван Мигалкин салайааччылаах бөлөх сэтинньи 12-13 күннэригэр Бүлүү куоракка ааҕааччылары кытары көрүстэ. Дьаһал кыттыылаахтарын ортолоругар «Чолбон» сурунаал отделын эрэдээктэрэ, Россия Суруйааччыларын союһун чилиэнэ Уйбаан Ойуур, «Саха» көрдөрөр-иһитиннэрэр хампаанньа радиосурунаалыыһа Борис Гоголев бааллар.

Бүлүү сиригэр икки күннээх тэрээһиннэр Литература сылыгар ананнылар. Улуус дьаһалтатын дьиэтигэр поэзияны уонна литератураны сэҥээрээччилэри, айар түмсүү чилиэннэрин кытары көрсүһүү киэҥ кэпсэтиини таһаарда. Бу көрсүһүү сүрүн соругунан «Бүлүү саһарҕалара» литературнай түмсүүнү сөргүтүү уонна салайааччыны талыы буолла. Саха сиригэр элбэх суруйааччыны көччөх гынан көтүппүт Бүлүү сирэ кэнники кэмҥэ тоҕо эрэ суруйааччыларынан тутахсыйар кутталлааҕын бэлиэтээн туран, суруйар ааптардары, суруйааччылары түмэн, инникитин күүскэ үлэлиир баҕалаахтарын биллэрдилэр. Олоҥхоһут, оһуохайдьыт Ким Иванов айар дьоҕурдаахтар түмсүүлэрин сөргүтэн үлэлээтэххэ, кэм туох эрэ тирэхтээх буолуохха сөбүн, суруйар киһи сөптөөх суолу тутуһарын ыйар-кэрдэр кириитикэ баар буолуохтааҕын туһунан эттэ.

Ыалдьыттар салгыы Г.Чиряев аатынан 1 №-дээх оскуолаҕа ааҕыы үгэстэрин тарҕатыыга уонна сайыннарыыга Бүлүү улууһун үөрэҕин тэрилтэлэрин үлэлэрин сырдатар научнай-практическай конференцияҕа кытыннылар. Манна улуус 27 оскуолатыттан учууталлар мустубуттар. Иван Мигалкин «Ильмень күөлгэ» поэматынан бэртээхэй слайданы билиһиннэрдилэр. Оскуола киэҥ-куоҥ фойетыгар Литература сылыгар анаммыт улахан быыстапка, талааннаах оҕолор илиинэн араас оҥоһуктара биһиги болҕомтобутун тарта. Үөрэх улуустааҕы управлениетын начальнига Маргарита Куличкина эппитинэн, оҕону ааҕыыга үөрэтии – хас биирдии төрөппүт эбээһинэһэ. Ол да иһин, «Библиотекаҕа кинигэҕэ бэлэхтээ» акцияҕа 2 тыһыынча кинигэ хомуллубут. Ыалдьыттар эмиэ бу акцияҕа кыттыһан, улуустааҕы библиотекаҕа кинигэлэрин бэлэх ууннулар. Оттон улуустааҕы киин библиотекаҕа ыччаттар ортолоругар «Тапталлаах Бүлүүм» литературнай куонкуруска оҕолор хоһоон аахтылар.

photoByWidth&id=50366&width=1000

Биһигини салгыы долгутуулаах көрсүһүү күүтэр. Ол курдук, Иван Мигалкин 40-ча сыл анараа өттүгэр улаҕата көстүбэт билии туонатыгар киирэригэр, суруйааччы буоларыгар олук уурбут Н.Чернышевскай аатынан Бүлүүтээҕи педагогическай колледжыгар тиийиэхтээх. Күүтүллүбүтүн курдук, народнай поэты преподавателлар, билиҥҥи устудьуоннар ис сүрэхтэриттэн үөрэн-көтөн туран көрүстүлэр. Педколледж таас уораҕайыгар манна хас эмэ сыл тухары дириэктэринэн үлэлээбит, учууталлар учууталлара Михаил Иванов-Багдарыын Сүлбэҕэ аналлаах I педагогическай ааҕыылар ыытылла тураллар. Сүрүн дакылааты Багдарыын Сүлбэ уола, Гуманитарнай чинчийии институтун үлэһитэ, ф.н.к. Ньургун Михайлович оҥордо уонна аҕатын аатынан стипендиялары үөрүүлээх быһыыга-майгыга туттарда. Саха народнай поэта Иван Мигалкин Бүлүүгэ үөрэммит сылларын истиҥник аҕынна, манна суруллубут хоһооннорун аахта.

Сарсыныгар Бүлүү улууһун илин эҥэригэр сытар Бороҕоҥҥо айаннаатыбыт. Бороҕоннор өрөспүүбүлүкэҕэ аатырбыт олоҥхоһуттарынан, тимир, мас уустарынан, хомус оҥорооччуларынан уо.д.а. айар талааннаахтарынан аатыраллар. Реворий Чемчоев оҥорбут хомуһа 2011 с. космоска тахсыбыта өрөспүүбүлүкэҕэ эрэ буолбакка, Россияҕа суон сураҕырбыта. Бороҕоҥҥо агро-оскуоланы төрүттэспит учуутал Николай Афанасьев быйыл 90 сааһын туолар. «Кыраттан үөрэ сырыттаххытына, уһун үйэлэниэххит» диэн санаанан салайтаран айбыт-туппут Николай Иванович хоһоонноругар элбэх ырыа суруллубут.

Бороҕоҥҥо литературнай көрсүһүүлэр оскуолаттан саҕаланнылар. Манна оҕолор ыалдьыттары көрсөллөрүгэр Иван Мигалкин хоһооннорун биир-биир дорҕоонноохтук ааҕан, ааптары улаханнык долгуттулар. Эмдэй-сэмдэй уолаттар уонна кыргыттар төрүт сирдэрэ Бороҕон туһунан гимни толордулар. Дойдуларын туһунан гимни киэн тутта ыллыыр эдэркээн ыччаттар төрөөбүт дойдуларыгар тапталлара хаһан да уҕараабатыгар эрэнэ хааллыбыт. Иван Мигалкин, киһи билбэтиттэн кыбыстыа суохтааҕын, билбэти билэ-билэ ыйыппат сайдыыга тириэрдибэтин туһунан этэн туран, кинигэ аргыстаах үөрэхтээх ыччат буолалларыгар баҕа санаатын тириэртэ.

Нэһилиэк библиотекатыгар биһигини библиотекарь Саргылаана Каратаева сахалыы алаадьынан айах тутан көрүстэ. Нэһилиэк баһылыга Андрей Иванов кинилэр ыҥырыыларын ылыммыт, Дьокуускайтан кэлбит суруйааччыларга айар үлэлэригэр ситиһиини баҕаран, нэһилиэк олохтоохторун аатыттан махтанна уонна бэлэхтэри туттарда. 9 кинигэ ааптара ытык кырдьаҕас Прокопий Колтовскай Бороҕон төдүн-ууһун субу олоҥхолоон эрэрдии кэпсээн биһиги куппутун тутта. Иван Васильевич Бүлүүгэ үөрэнэ сылдьан Бороҕоҥҥо яблоко үүнэрин туһунан соһуйа истибитин билигин да умнубатын, кыраайы үөрэтэр музей баарын туһунан аҕынна. «Дуоһунас – ырбаахы, эргэрэн быраҕыллар, оттон поэт син биир поэт», – диэн этэн туран, поэт үрдүк аналын туһунан сэһэргээтэ. Иван Васильевич өссө значоктары мунньар улахан коллекционерын, дьиэтээҕи библиотекатыгар харалла сытар сэдэх кинигэлэр, маллар баалларын туһунан кэпсээбитин бара да соһуйа уонна сэҥээрэ иһиттилэр.

photoByWidth&id=50367&width=1000

Бороҕон сиригэр истиҥ-иһирэх көрсүһүү оскуола оҕолоро биир дойдулаахтара Михаил Тимофеев хоһооннорун ааҕыыларынан, Айыына Голикова салайар «Айылгы» түмсүү олохтоох мелодист Александр Константинов хоһоонноругар айыллыбыт ырыалары толорууларынан түмүктэннэ.

Ити курдук, Россияҕа Литература сылын түмүктүүр дьаһаллартан биирдэстэрэ – Дьокуускайтан кэлбит суруйааччылар кыттыылаах көрсүһүүлэр Бүлүү куоракка уонна Бороҕон нэһилиэгэр бэрт сэргэхтик ааста.

При частичном или полном использовании материалов гиперссылка на сайт ysia.ru обязательна.
Категория: Культура Просмотров: 686 Источник: Газета "Саха Сирэ" Автор: Надежда Егорова Подписаться на обновления

Комментарии

Вы не можете оставить комментарий, пока не войдете на сайт. Вход / Регистрация

Авторизация на сайте через социальные сети

ЯСИА, Якутия, Саха Сирэ