Аан бастакынан былаахха Петра I аҕата, Москуба ыраахтааҕыта Алексей Михайлович суолта биэрбитэ. Ол бу билигин туттуллар үрүҥ-халлаан күөх-кыһыл өҥнөөх былаах этэ. Былааҕы сүрүннээн Каспийскай муораҕа турар нуучча флота бэлиэ быһыытынан туттара. Тоҕо? Ол кэмҥэ бу муораҕа арабтар уонна туроктар хараабыллара эмиэ усталлара. Ол иһин былаахха үс өҥ туттуллар эбит. Ол иһин ыраахтан бэлиэтик көстөр эбит.
Арассыыйа былааҕа “Орел” диэн нуучча бастакы байыаннай хараабылыгар көтөҕүллүбүтэ. Бу Петра I аҕата Алексей Михайлович ыраахтааҕылыыр кэмэ этэ. «Орел» уһуннук устубатаҕа, быстах дьылҕаламмыта. Волгаттан Астрахаҥҥа устан истэҕинэ, Степан Разин бастаанньаһыттара уматан кэбиспиттэрэ.
Ити курдук нуучча хараабыллара бэлиэ быһыытынан туттар былаахтарын Петр I суолталаах ис хоһонноон, судаарыстыбаннай символ быһыытынан туттар буолбута. Кини бу курдук аҕатын кэриэстээбитэ.
Ити кэнниттэн Арассыыйаҕа, былаас тутула уларыйдаҕын аайы, судаарыстыба былааҕа эмиэ уларыйа сылдьыбыта. 7Сэбиэскэй кэмҥэ олорбут дьон судаарыстыбаннай былаах уот кыһыл өҥнөөҕүн билэллэр. “Өрөбөлүүссүйэ” бэлиэтин өҥүн Андреевскай былаах өҥүгэр уларытар туһунан аан бастаан өссө путч буолуон иннинэ норуот депутата Виктор Ярошенко этии киллэрбитэ. 1991 сыллаахха атырдьах ыйын 22 күнүгэр буолбут РСФСР Үрдүкү Сэбиэтэ Россия былааҕа үс өҥнөөх буоларын бигэргэппитэ. Ол кэннэ 1994 сыллаахха атырдьах ыйын 20 күнүгэр РФ Президенэ Борис Ельцин “Судаарыстыба былааҕын туһунан” ыйаах таһаарбыта. Бу кэмтэн ыла үс өҥнөөх судаарыстыба былааҕа РФ Президенэ, федеральнай уорганнар ситэриилээх былаастарын, РФ субъектарын судаарыстыбаннай уорганнарын (регионнар бэйэлэрин былаахтарын кытта холбуу) административнай дьиэлэригэр ыйыыр буолбуттара. Оттон атырдьах ыйын 22 күнэ, Арассыыйа историята атын хайысханан сайдарын туоһулаабыт күн быһыытынан, Судаарыстыбаннай былаах күнүнэн биллэриллибитэ.
Онон бүгүн Арассыыйа былааҕа эйэлээх уонна сырдык олоххо тардыһыы символын быһыытынан ыраас күннээх халлааҥҥа тэлээрэр.
Комментарии
Авторизация на сайте через социальные сети