- Макар Ильич, Оонньуулары көрсө туох үлэ-хамнас ыытылларый?
- 2014 сыл балаҕан ыйыгар Спортивнай оонньуулары көрсө „Стимул“ хаалыктаах хаамыы кулуубун салайааччы Матвей Лыткин кыттыылаах старт бэриллибитэ. 2015 сыл муус устар 21 күнүгэр Оонньуулар тэрээһин боппуруостарыгар аналлаах улуус баһылыгын дьаһала тахсан турар. Улуус баһылыга Николай Архипов бэрэссэдээтэллээх 21 киһилээх анал хамыыһыйа тэриллибитэ. Маны сэргэ республикаҕа СР Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Александр Соловьев салайааччылаах тэрийэр хамыыһыйа тэриллэн, күн бүгүн министиэристибэлэри, департаменнары, республика тутаах тэрилтэлэрин кытта бииргэ үлэлэһэргэ сөбүлэҥ түһэрсиитигэр үлэ барар. Республика таһымнаах алта мунньах буолла. Ол курдук, бу сайын Аммаҕа ыытыллыбыт Спорт министиэристибэтин көһө сылдьар мунньаҕар күрэхтэһии буолар сирэ-уота, объектар тутуллар сирдэрэ быһаарыллыбыта.
- Ханнык спортивнай объектар тутуллуохтарай?
- Аммаҕа оскуола алааһыгар 3000 миэстэлээх стадион, универсальнай спортивнай комплекс тутуллара, „Доҕордоһуу“ спортивнай саала капитальнай өрөмүөнэ былааннанар. Ыччат кварталыгар 300 миэстэлээх мини-стадион уонна спортивнай саала, Чапчылҕаҥҥа спортивнай саала, Бөтүҥҥэ адаптивнай спорт көрүҥнэрин ыытарга аналлаах спортивнай саала тутуута былааннанар. Тустуу көрүҥэ Аммаҕа сынньалаҥ пааркатыгар ыытылларынан сибээстээн, паарка саҥардыллан оҥоһуллар. Саҥа трибуна, сабыылаах площадка оҥоһуллан күрэхтэһээччилэргэ уонна көрөөччүлэргэ усулуобуйа тэриллиэҕэ. Ипподром алааһыгар оҕунан ытыыга күрэхтэһии ыытылларынан, манна Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ аныгы олох ирдэбилигэр эппиэттиир трибуналаах, саҥа күрүөлээх-хаһаалаах ипподрому тутан үлэҕэ киллэриэхтээх. Маны таһынан оскуола алааһыгар 70 миэстэлээх интернат дьиэ тутуутун туруорсабыт. Амма кытылыгар турар „Олимп“ спортивнай лааҕырга быйылгыттан үлэ барда, сүүрбэлии миэстэлээх 2 утуйар куорпус, 80 миэстэлээх остолобуой тутулунна. Эһиил бу лааҕырга өссө икки утуйар куорпус, тренердэр сынньанар дьиэлэрэ, баанньык, күрүө-хаһаа оҥоһуллуоҕа.
- Уопсайа төһө киһи кэлэрэ былааннанарый?
- Аҥардас спортсменнары кытта судьуйалар – 3000 тахса киһи, 500-тэн тахса ыҥырыылаах ыалдьыт, ону таһынан культурнай-маассабай прогарммаларга кыттар элбэх киһи кэлэрэ күүтүллэр.
- Бачча элбэх киһини көрсөргө, хоннорорго, аһатарга, сынньалаҥнарын тэрийэргэ эппиэттиир объектар бааллар дуо?
- Күрэхтэһээччилэр сүрүннээн оскуолаларга уонна детсадтарга түһүөхтэрэ. Онон сибээстээн Амма, Чапчылҕан, Бөтүҥ оскуолаларыгар, оҕо саадтарыгар өрөмүөн үлэлэрэ ыытыллыахтара. Иһитигэр-хомуоһугар тиийэ саҥардыллыахтара. Утуйар орон, раскладушка боппуруоһун Спорт министиэристбэтэ быһаарар. Кылаабынай судейскай коллегия штаба музыкальнай оскуолаҕа, ыҥырыылаах ыалдьыттар „Үүнээйис», „Олимп“, эдэр туристар станцияларын базаларыгар түһүөхтэрэ. Ону таһынан культурнай программаҕа кыттааччылары Абаҕа, Чакыр, Покровка нэһилиэктэргэ олохтуурга былаанныыбыт. Мин бэйэм элбэх күрэхтэргэ сылдьыбыт киһи көрөрбүнэн, чааһынай дьон дьиэлэрин-уоттарын куортамнаан, ас-үөл атыылаан дохуот киллэринэр үгэстээхтэр.
- Спортивнай объектары тутууну сэргэ нэһилиэги тупсарыыга, суолу оҥорууга, онтон да атыҥҥа туох үлэ ыытыллыаҕай?
- Аммаҕа, Чапчылҕаҥҥа нэһилиэк иһинээҕи суоллар уонна Амма-Чапчылҕан-Бөтүҥ айан суола оҥоһуллуохтара. Чапчылҕаҥҥа биэрэги бөҕөргөтүүгэ, уулуссалары сырдатыыга үлэ барыаҕа. Дьон дьиэлэрин таһын тупсаран, олбуордарын оҥостуохтара диэн эрэнэбит!
- Спорт хас көрүҥэр күрэхтэһиэхтэрэй?
- Оонньуулар ирдэбиллэринэн, спорт 14 көрүҥэр: аэробикаҕа, баскетболга, волейбогал, мини-футболга, чэпчэки атлетикаҕа, остуол тенниһигэр, көҥүл тустууга, дуобакка, саахымакка, оҕунан ытыыга, буулдьа саанан ытыыга, спортиҥҥа, бокска күрэхтэһиилэр ыытыллыахтара. Сүрүн көрүҥнэртэн ураты аммалар бэйэбит тэрийээччи улуус буоларбытынан, өр кэпсэтии кэнниттэн, бастаан мас тардыһыытын талбыппыт, ону Спорт министиэристибэтин хамыыһыйата ылымматаҕа. Ол иһин олимпийскай көрүҥ диэн пляжнай волейболу киллэрдибит.
- Хамаанда тренердэринэн кимнээх үлэлииллэр?
- Спорт көрүҥнэригэр федерация бэрэссэдээтэллэрэ уонна анал тернердэр эппиэттээхтэр. Аэробикаҕа федерация бэрэссэдээтэлэ, культура управлениетын начальнига Евдокия Михайловна Сутакова, баскетболга тыа хаһаайыстыбатын управлениетын начальнига Андрей Николаевич Окороков, тренер Амма 2 №-дээх орто оскуолатын физкультураҕа учуутала Максим Васильевич Романов, волейболга экономика управлениетын начальнига Роман Александрович Алексеев, тренердэр Мария Руслановна Глухарева, Александр Иннокентьевич Романов, мини-футболга кылаабынай быраас Николай Петрович Тихонов, оҕо спортивнай оскуолатын тренерэ Николай Николаевич Федоров, чэпчэки атлетикаҕа үөрэх үлэһиттэрин профсоюһун бэрэссэдээтэлэНиколай Герасимович Гурьев, физкультура учуутала Гавриил Федорович Чемезов, оҕо спортивнай оскуолатын тренерэ Вероника Викторовна Николаева, остуол тенниһигэр „Амма-Суол“ ХЭТ дириэктэрэ Константин Иннокентьевич Слепцов, оҕо спортивнай оскуолатын тренерэ Анастасия Николаевна Неустроева, көҥүл тустууга улуус баһылыга Николай Архипович Архипов, тренердэр Илья Анатольевич Солдатов, Кирилл Иннокентьевич Павлов, дуобакка „Амгаавтодор“ ХЭТ генеральнай дириэкэтэрэ Александр Николаевич Окороков, саахымакка Петр Константинович Петров, буулдьа саанан ытыыга улуус баһылыгын тутууга солбуйааччы Дмитрий Дмитриевич Иванов, тренер Сергей Михайлович Алексеев, спортиҥҥа булт хаһаайыстыбатын салайааччы Виктор Викторович Слепцов, тренер АлександрВасильевич Пестерев үлэлиэхтэрэ. Спортсменнар уонна тренердэр дьарыктарын, аһыыр астарын, айаннарын төлөбүрүн, олорор сирдэрин-уоттарын уйунарга үлэлэһэбит.
- Спортивнай оонньуулары үөрүүлээх аһыы уонна сабыы дьаһаллара дьон болҕомтотун тардар. Манна сценариһинэн, режиссерунан кимнээх үлэлиэхтэрэй?
- Биир дойдулаахпыт, циркэ дириэктэрэ Сергей Васильевич Расторгуев режиссер, сценарист быһыытынан бэйэтин баҕа санаатын биллэрбитэ. Ону таһынан физкультура уонна спорт үтүөлээх үлэһитэ М.В. Алексеев Оонньуулар үөрүүлээх аһыллыыларын уонна сабыллыыларын сценарийыгар бэйэтин санаатын үллэстэн турар.
Бу оонньуулар үрдүк таһымнаахтык ыытыллалларыгар бииргэ үлэлэһэн күүс-көмө буола сылдьар биир дойдулаахтарбытыгар Ил Түмэн депутата Алексей Алексеевич Филипповка, СР Спордун министиэристибэтин сүрүннүүр специалиһыгар Яков Николаевич Яковлека, СР Спорка управлениетын начальнигын солбуйааччы Александр Дмитриевич Неустроевка махталбын этэбин. Амма улууһун дьонун-сэргэтин Оонньуулары ыытыыга түмсүүлээхтик үлэлиэҕиҥ диэн өссө төгүл ыҥырабын.
Комментарии
Авторизация на сайте через социальные сети